Nieuwsbrief 100

​Het Agentschap Binnenlands Bestuur nodigt iedereen uit op een Smart City studiemiddag die eindigt met de uitreiking van de Slim in de stad-prijs 2017. Op het programma: een boeiende lezing van Mika Rantokokko (stad Oulu in Finland) over de ontwikkeling van de stad Oulu als Smart City, de lessen uit 6Aika van Finland, de betekenis van het innovatieve platform 'City Business' en de coördinatierol in het EU-partnerschap Digital Transition. Aansluitend een panelgesprek rond Smart Flanders en de rol van de overheid en digitale platformen in de samenleving. Aan het eind van de middag worden de winnaars bekendgemaakt van de Slim in de stad-prijs 2017. De Slim in de Stad-prijs is een conceptenwedstrijd waarin centrumsteden (en de VGC voor Brusselse gemeenschapsmateries) voor hun stad/stadsregio een toekomstvisie schetsen. De inschrijvers worden uitgedaagd om op een slimme wijze duurzame antwoorden op maatschappelijke uitdagingen te formuleren. De studiemiddag sluit af met de voorstelling van de projecten door de winnaars. Je vindt hier alle informatie en inschrijven kan hier.

​Gezien de grote nood aan betaalbare en kwalitatief goede woningen vormt het terugdringen van leegstand een belangrijke uitdaging. Sinds 2016 kunnen gemeenten zelf bepalen of ze een leegstandsbeleid willen voeren, en hoe ze dat willen doen. Omdat leegstand een complex probleem is, sloegen het Agentschap Wonen Vlaanderen en de VVSG de handen in elkaar en stelden ze een praktische handleiding leegstand op. De handleiding schetst het wettelijk kader en geeft praktische tips voor het registreren van leegstand, het opstellen van gemeentelijke reglementen en het uitwerken van curatieve en preventieve maatregelen. Meer informatie over de handleiding vind je hier, de handleiding zelf kan je hier downloaden.

​Als onderdeel van het URBACT programma bestudeert en documenteert het REFILL netwerk sedert 2015 de praktijk van tijdelijk gebruiken in uiteenlopende Europese steden (Amersfoort, Athene, Bremen, Cluj, Gent, Helsinki, Nantes, Ostrava, Poznan en Riga). Op dinsdag 27 maart 2018 worden in de Sint-Jozefkerk in Gent de resultaten van de samenwerking voorgesteld op de afsluitende REFILL conferentie.
Na een inleidende lezing door Stijn Oosterlynck, Professor in Urban Sociology aan de Universiteit Antwerpen, kunnen de deelnemers een tijdelijke invulling in Gent bezoeken. Na de middag stelt François Jégou, Lead expert in het REFILL programma, de Temporary Use Roadmap, een leidraad voor die je op weg helpt met tijdelijk gebruik. Aansluitend krijgen de deelnemers tijdens een geleid bezoek aan de REFILL InfoMarkt de kans in dialoog te gaan met alle REFILL partners. Elke deelnemer vertrekt naar huis met een kopie van de eerder op de dag voorgestelde REFILL Roadmap. 
Je leest hier alles over het congres, inschrijven kan hier.

​Circulaire Economie, Smart City Diensten, Onderwijs, Energie, Milieu, Gezondheid & Preventie, Mobiliteit en Stadsontwikkeling. Dat waren de 8 domeinen waarbinnen ondernemingen, ziekenhuizen, rusthuizen en andere zorginstellingen, scholen, universiteiten en onderzoekscentra, steden en gemeenten, intercommunales en andere lokale besturen hun slimme projecten konden indienen voor een Belfius Smart Belgium Award. 233 'slimme' projecten werden ingediend en daaruit heeft een vakjury verdeeld over 5 categorieën nu 50 genomineerden gekozen: twee voor gemeenten, 2 voor bedrijven en de Smart Care Award voor slimme projecten in de zorg en het onderwijs. Alle genomineerden worden uitgenodigd om hun project in Brussel live of via videochat gedurende 15 minuten aan de vakjury voor te stellen. De jury evalueert de projecten en zal een winnaar per categorie kiezen. De definitieve winnaars worden bekendgemaakt tijdens het Smart Belgium Event op 21 maart 2018. Wil je meer weten over de ingezonden projecten, bekijk dan hier de 233 projecten en lees hier meer over de 50 genomineerden.

​In een opiniestuk in De Standaard pleiten Tim Vekemans en Dimitri Minten (RE-ST) voor een zorgvuldiger gebruik van de ruimte in Vlaanderen. Ze argumenteren: "We hebben ruimtelijk gerommeld, dus opruimen is nodig en mogelijk. Vlaanderen bulkt van de zwerfruimte: ruimte die we samen hebben gecreëerd, maar onderbenutten. Die onderbenutting is vaak niet zichtbaar en daarin schuilt een grote opportuniteit. We hebben meer ruimte verhard en gebouwd dan we nodig hebben. Het zou goed zijn om te weten welk deel we beter kunnen benutten, of misschien wel kunnen afstoten. Er valt alleen maar bij te winnen. Een scan van het gebruik van onze huidige ruimte kan zichtbaar maken hoe groot het potentieel is. Noem het ruimtelijke radiografie."
Ze geven typische voorbeelden en geven aan dat slordig ruimtegebruik nog steeds schering en inslag is. Maar ze tonen ook hoe het beter kan. Ze sluiten af met een bezorgdheid over de toenemende verharding in ons land. Je kan het volledige artikel hier lezen.

​De stad Antwerpen telt maar liefst 750 appartementsgebouwen met meer dan twintig wooneenheden en een bouwjaar van voor 1980. Daar zijn ondertussen (energie)kosten aan. Dat merkte ook het Ecohuis. De meeste van deze appartementsgebouwen zijn eigendom van particulieren. Vaak gaat het om mede-eigenaren van eenzelfde gebouw. Het is dan natuurlijk niet evident om eigen middelen aan te spreken voor de renovatie. De vraag die voorlag was hoe mede-eigenaars van deze gebouwen de energierenovatie kunnen financieren. Geert Vielfont (Ecohuis) ging erover in gesprek met Freddy Van Bogget (KBC) nadat ze elkaar spraken tijdens een ontmoetingsruimte van Stadslab2050. Dat leidde tot het VME-Renovatiekrediet dat bedoeld is voor duurzame en noodzakelijke renovatiewerken in de gemeenschappelijke delen van het gebouw, zoals dakisolatie, gevelrenovatie of het plaatsen van hoogrendementsglas.
Je vindt hier meer informatie over de context en hier over het VME-Renovatiekrediet.

​Eind november 2017 namen een 70-tal organisaties uit de welzijns- en gezondheidssector deel aan een Vlaamse nulmeting voedselverlies. De eerste volledige resultaten van een 16-tal organisaties laten een verlies van ongeveer 7,5 ton zien. De strijd tegen voedselverlies is dus meer dan ooit actueel. Daarom stellen de VVSG en de Vlaamse overheid een ambitieus programma voor 2018 voor. Je vindt hier meer informatie over 'Samen tegen voedselverlies'
Hou alvast ook dinsdag 20 maart vrij. Die dag vindt de tweede uitreiking van The Food Waste Awards plaats. Op het programma staan 's werelds eerste food waste belevingsmarkt, een inleidende speech door eurocommissaris Vytenis Andriukaitis en de uitreiking van de Food Waste Awards 2018 met voor het eerst een categorie exclusief voor welzijns- en gezondheidsorganisaties. Hier vind je meer informatie over The Food Waste Awards 2018.

​In Vlaanderen werd in 2017 4,8 miljoen euro vrijgemaakt voor circulaire economieprojecten. Vlaanderen Circulair lanceerde daartoe in de zomer van 2017 de subsidieoproep voor projecten rond Circulaire Stad, Ondernemen en Aankopen. Het team Vlaanderen Circulair ontving in drie maanden tijd 134 projectvoorstellen. 63 projecten uit heel Vlaanderen en in diverse sectoren - van technologie over landbouw tot non profit - ontvangen nu projectsubsidies. De projecten zijn inmiddels gestart. Maximaal 80% van de projectkosten worden gesubsidieerd, met een maximaal subsidiebedrag van 100.000 Euro. Het globale projectbudget mag het bedrag van 125.000 euro overschrijden, maar geeft geen recht op bijkomende subsidies. 23 projecten krijgen een 'herkansing' en maken in 2018 alsnog kans op steun.
Ook zeven circulaire economieprojecten binnen de speerpuntclusters Catalisti, SIM en Flanders Food (dit zijn groepen van bedrijven die zich bundelen rond een gedeelde innovatie-strategie) ontvingen samen 5,9 miljoen euro. Een overzicht van de 63 gesubsidieerde projecten vind je hier en meer informatie over de speerpuntclusters hier.

​Madaster, opgericht door het Nederlandse duo Pablo Van Den Bosch en architect/visionair Thomas Rau, zag het levenslicht op 29 september 2017. Hun geesteskind is een publieke online bibliotheek voor (bouw)materialen. Madaster ontstond vanuit de vaststelling dat ons huidig lineair economisch systeem van eeuwige groei in de toekomst niet meer houdbaar zal zijn. Vandaag delven we grondstoffen, maken daar materialen van, gebruiken die materialen, verbruiken ze en gooien ze vervolgens weg. Zo zijn materialen per definitie 'limited editions' en leiden tot een steeds groeiende berg afval. Daarom luidt de these die aan de grondslag lag van het platform: "eigendom brengt verantwoordelijkheid met zich mee".
Het doel van Madaster is om afval te elimineren door (bouw)materialen een identiteit te geven, in de vorm van een 'materialenpaspoort'. Het paspoort geeft inzicht in welke materialen er in een gebouw gebruikt worden en in welke hoeveelheden. Daarnaast houdt het informatie bij over de herkomst, leeftijd en kwaliteit van de materialen en welke financiële en circulaire waarde ze hebben. Wil je graag meer weten over dit Madaster of een materialenpaspoort inkijken, dan kan dat hier.