Nieuwsbrief 136

​Zoals elk jaar presenteert het Kenniscentrum in haar jaarverslag een overzicht van haar werkzaamheden in het afgelopen jaar. Bij elk beeld hoort één van de thema’s of programma’s waarrond het Kenniscentrum in de loop van 2020 initiatieven heeft ontwikkeld. Neem hier een kijkje.

2021 is het scharnierjaar naar een volgende samenwerkingsovereenkomst. Eind dit jaar komt een einde aan de derde samenwerkingsovereenkomst. Daarom wordt dit jaar tussen 22 maart en 12 mei een bezoek gebracht aan de managementteams van de dertien centrumsteden en de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC), waarbij de te continueren en nieuwe thema’s, uitdagingen en programma’s, besproken worden. Hun input vormt meteen ook de basis voor het programma 2022-2026. Inhoudelijk wordt 2021 vooral een jaar waarin we een aantal projecten verder afwerken en consolideren. Neem hier een kijkje.
                      

​Met het LIFE BE REEL!-programma “De Grote Verbouwing” of “Lokale Transitie Renoveren 2050” stellen het Vlaams Energie en Klimaatagentschap (VEKA) en het Kenniscentrum Vlaamse Steden een begeleidingstraject voor. Het begeleidingstraject dat bestaat uit meet-ups, workshops, masterclasses moet bijdragen aan de beleidsontwikkeling voor een lokale renovatiestrategie, inclusief de uitvoeringsmaatregelen (financieringsondersteuning en de implementatie). Elke stad of gemeente in Vlaanderen, die nood heeft aan vorming om haar beleid verder te ontwikkelen en projecten op te starten, kan deelnemers afvaardigen voor het programma.

Bent u actief als politicus of ambtenaar van een gemeente, intercommunale, autonoom gemeentebedrijf of werknemer van een lokale organisatie? Bent u actief in de domeinen klimaat, energie, wonen en renovatie? Heeft uw gemeente nood aan vorming om het beleid verder te ontwikkelen? Of zijn er reeds projecten opgestart waarvan u de slaagkansen wil verhogen?

Dan verwelkomen we u graag op de derde meet-up van het leer- en ondersteuningsprogramma voor lokale besturen “De Grote Verbouwing” of “Lokale Transitie Renoveren 2050”. De meet-up zal omwille van de geldende coronamaatregelen de vorm aannemen van een webinar dat plaatsvindt op 28 juni van 9 tot 13 uur via Zoom. 

We starten met de Vlaamse lange termijn renovatiestrategie en presenteren vervolgens een handreiking of draaiboek voor het opmaken van een lokale renovatiestrategie, geïllustreerd aan de hand van acht inspirerende voorbeelden van Antwerpen, Genk, Gent, Eeklo, Harelbeke, Heist-op-den-Berg, Hoogstraten en Mechelen. Later dit najaar en volgend voorjaar organiseren we masterclasses. Om het programma daarvan maximaal te laten aansluiten bij de verwachtingen van de experten op het terrein, eindigen we de meet-up met enkele gesprekken met de deelnemers over thema’s die in die masterclasses zeker aan bod moeten komen: financieringsstrategie, renovatie-adviesactiviteiten, communicatie-initiatieven, …

Je vindt hier het programma en de inschrijvingsmodule.
        

​Op 21 mei 2021 presenteerde het Kenniscentrum Vlaamse Steden het rapport ‘De extra mijl’ dat inzoomt op diversiteit in de personeelssamenstelling van Vlaamse centrumsteden. Het rapport is de weerslag van de belangrijkste vaststellingen na het inzoomen op dit onderwerp en meer specifiek op de aanwezigheid van personen van buitenlandse herkomst. Gedurende vier maanden ging het Kenniscentrum in dialoog met verschillende centrumsteden en werd er samen met hen onderzocht waarom, ondanks intenties en projecten, het zo moeilijk is om tot een meer evenwichtige personeelssamenstelling te komen en dit vooral in het hoger kader. Je vindt hier de presentatie en hier het eindrapport waarop deze presentatie is gebaseerd.
                     

​Citizen Science werd gekozen als jaarthema van het Smart Flanders-programma 2020-2021. Met 18 lokale besturen werd samengewerkt aan twee concrete producten: een draaiboek ‘Citizen Science’ en een marktverkenning naar zogenaamde ‘low end’ meettoestellen en sensoren. 

Door middel van een omgevingsanalyse en participatieve thematische workshops werd een praktisch hands-on draaiboek ‘Citizen Science voor lokale besturen’ uitgewerkt. Het draaiboek schetst wat citizen science kan betekenen voor lokale besturen, hoe ze ermee aan de slag kunnen gaan en wat de succesfactoren zijn. Het bevat een heleboel inspirerende voorbeelden, met in de online versie ook filmpjes die aansluiten bij de verschillende hoofdstukken.

Naast een draaiboek was er ook behoefte aan een duidelijk beeld op de meettoestellen en sensoren die vandaag op de markt voorhanden zijn om Citizen Science-projecten op te zetten. Om hier een beeld van te krijgen, werd door PwC een marktverkenning uitgevoerd. Het resultaat van deze opdracht wordt een overzichtelijke inventaris van beschikbare toestellen met telkens een beschrijving van de plus- en minpunten. De opdrachtnemers stellen de resultaten en het uitgewerkte beste koop model voor tijdens een webinar op 24 juni. 

Naast de 2 producten ontwikkeld in de schoot van het Smart Flanders programma, lanceerde Scivil, het Vlaamse Kenniscentrum voor Citizen Science een datacharter. Dat charter omvat een reeks aanbevelingen voor het omgaan met data bij Citizen Science projecten. De principes uit dit charter helpen iedereen die meewerkt aan een Citizen Science project om te komen tot vindbare, herbruikbare en interoperabele data. Bij het charter hoort een leidraaddocument met tips en voorbeelden uit de praktijk die de principes uit het charter ondersteunen.

Alle informatie over het Smart-Flanders jaarthema ‘Citizen Science’ vind je hier. Het integrale draaiboek Citizen Science vind je hier.  De projectpartners werkten ook een interactieve versie van het draaiboek uit en die vind je hier.

Het Citizen Science Charter vind je hier en de bijhorende leidraad hier. 

Inschrijven voor het webinar over de marktverkenning kan hier. 
                

​Tijdens de coronacrisis stelden we vast dat heel wat leerlingen, senioren, nieuwkomers, werklozen, … niet verbonden waren met het internet of niet over voldoende vaardigheden beschikten om ten volle te kunnen participeren aan de digitale maatschappij. 

De overheid, het middenveld, burgers en bedrijven proberen oplossingen te vinden voor wie digitaal uitgesloten is. Oplossingen met een brede visie op e-inclusie, die in partnerschap met experten en doelgroepen aan de slag gaan, hebben de grootste kans op slagen. Deze publicatie probeert de zoektocht naar expertise te vergemakkelijken door een overzicht te bieden van organisaties in Vlaanderen die expertise en diensten kunnen leveren om tot e-inclusieve oplossingen te komen. Je vindt de publicatie hier.
            

​Publieke ruimten zijn er in vele soorten en maten. Pleinen, parken, speeltuinen, winkel- en woonstraten, allen behoren ze tot de openbare buitenruimte. Volop te vinden in binnensteden, maar ook daarbuiten. In het groot en in het klein. Ondanks deze diversiteit zijn er wel een aantal factoren die bepalen of een publieke ruimte mensen aantrekt of juist afstoot. In dit artikel een top 10 - op alfabetische volgorde - van zaken die als een checklist kunnen dienen voor het realiseren van een uitnodigende en aantrekkelijke buitenruimte. Je vindt het artikel hier.
                    

De VMM lanceert voor de derde keer een oproep voor innovatieve samenwerkingsverbanden die inzetten op waterbesparing en/of circulair watergebruik. Voor de Proeftuinen Droogte 3.0 maakte Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir 4 miljoen euro vrij. Goedgekeurde projecten kunnen tot 75% steun krijgen. De oproep loopt tot 26 juli 2021.  Je vindt hier alle informatie over de derde oproep.  

16 proeftuinen werken al aan oplossingen voor waterschaarste. Een klik op de verschillende projecten in de lijst levert telkens meer informatie op.  De 16 proeftuinen vind je hier. 
                    

​In 2018 kreeg het Kenniscentrum WWZ (Welzijn, Wonen en Zorg) samen met de Karel De Grote Hogeschool van de toenmalig Vlaamse Minister van Welzijn de opdracht om kwaliteit bevorderende elementen voor meer cultuursensitieve zorg in de residentiële ouderenzorg scherp te krijgen. Drie erkende Vlaamse woonzorgcentra engageerden zich om cultuursensitieve zorg een plaats te geven, zowel in hun zorg voor de bewoners als in het personeelsbestand. Hiertoe werd een tweejarig leertraject en actieonderzoek uitgerold. Het tweejarig leerproces en de hefbomen die zij ontwikkelden, kregen een neerslag in een onderzoeksrapport. Je vindt hier het integrale rapport ‘Is iedereen welkom’. Twee webinars zijn hier te bekijken.