Nieuwsbrief 139

​Als onderdeel van de vernieuwing van de Victorialaan werd in Oostende een zogenaamde 'Cityriver' aangelegd. De heraanleg kadert binnen SCAPE (Shaping Climate Adaptive PlacEs). In dit Europees gefinancierd project wordt gefocust op klimaatadaptatie in kuststeden. Met het Cityriver-project zet SCAPE in op een duurzame heraanleg van de voormalige industriële maritieme site op de Oosteroeverwijk met een innovatief riolering- en wegenisontwerp.
Het vernieuwende van dit project is dat de weg zo aangelegd wordt dat er een brede centrale goot ontstaat, die alle regenwater zal opvangen. De traditionele rioolroosters verdwijnen daardoor uit het straatbeeld. Er ontstaat een stadsrivier die aanzwelt bij regen en zijn oorspronkelijke stroombreedte terug aanneemt na elke regenbui. Deze Cityriver heeft ook veel meer bergingscapaciteit en kan intense regenbuiten veel beter opvangen dan een klassiek ondergronds rioolstelsel.
Het water wordt in de ondergrond gebufferd om bij droogte te kunnen gebruiken om bijvoorbeeld de straten schoon te spuiten of de beplanting water te geven. Om voldoende regenwater te laten infiltreren in de bodem, wordt voor het eerst gebruik gemaakt van waterdoorlatende gresbuizen. Op die manier blijft het natuurlijk grondwaterevenwicht in de buurt op peil, met 'vers' regenwater en wordt de verzilting van de bodem tegengegaan.
Los van alle voordelen voor het milieu, is de Cityriver ook een aantrekkelijke blikvanger voor de wijk. Het aanwezige groen rondom de stadsrivier zorgt voor de nodige verkoeling op warme dagen en de rivier zelf is een vorm van waterbeleving in het midden van de Victorialaan.  Het komende halfjaar wordt het systeem getest en waar nodig bijgestuurd.
Meer informatie over de Cityriver vind je hier en over SCAPE hier.

​Een buurtagenda brengt de beleving van een buurt door bewoners en de beelden van gemeenten en andere partijen samen. Beide perspectieven leggen vaak andere accenten. Daardoor kan er weerstand, spanning en zelfs conflict ontstaan tussen bewoners en de gemeente en andere partijen. Een buurtagenda zorgt voor een visie op de gewenste ontwikkeling van een gebied die door alle belanghebbende partijen wordt herkend en erkend. Zo’n gezamenlijke visie is essentieel om met een lange adem aan leefbaarheids- en veiligheidsvraagstukken in een buurt te kunnen werken. Het zorgt bovendien voor samenhang tussen projecten en maatregelen. Daarnaast draagt het eraan bij dat het proces van het werken aan een toekomstbestendige buurt in gezamenlijkheid en samenhang tussen de betrokken partijen gebeurt. Veel partijen worstelen echter met hoe je een goede buurtagenda opstelt. Platform31 en Movisie ontwikkelden de handreiking ‘Hoe maak ik een buurtagenda?’ samen met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het Landelijk Samenwerkingsverband Actieve bewoners (LSA) en het Landelijk Platform Buurt- en Wijkgericht Werken (LPB).
Deze handreiking biedt een reflectie op wat een buurtagenda is en waar deze aan moet voldoen, en zeven bouwstenen voor het maken van een vliegende start met een buurtagenda. Er worden veel voorbeelden genoemd van instrumenten en methoden om cijfers en verhalen te verzamelen en bij elkaar te brengen in een buurtagenda. Ook praktijkvoorbeelden van succesvol afgeronde wijk- en buurtagenda’s komen aan bod.  Je vindt de handreiking hier.

​Op 1 november herdenkt de Rooms - katholieke kerk de overledenen. Dat leek ons meteen een goed moment om de brochure ‘Tijd voor afscheid’ van de stad Brugge onder de aandacht te brengen.  In de stad wonen Bruggelingen uit meer dan 150 herkomstlanden, de gemeenschap is dus zoals in de meeste steden een bonte mengelmoes van mensen uit alle uithoeken van de wereld.
De brochure laat je proeven van verschillende tradities binnen Brugge. Via portretten en verhalen krijgen de vele levensbeschouwingen binnen de stad letterlijk en figuurlijk een gezicht. Je vindt de brochure hier.

​Het succesvol implementeren van innovatieve projecten blijft één van de grootste uitdagingen voor gemeenten. Maar wat maakt dat innovatieve projecten succesvol zijn en hoe komt dat? Het Nederlandse A&O fonds gemeenten hield 18 gemeentelijke innovatieprojecten onder de loep en onderzocht welke factoren bepalend bleken voor het succes van deze projecten. Daarbij werd expliciet op zoek gegaan naar innovaties die effectief werden geïmplementeerd en na opschaling ingang vonden in de gehele gemeentelijke organisatie. Uiteindelijk konden 9 succesfactoren worden geïdentificeerd. Van een vaardige projectleider en interdisciplinaire teams tot betrokkenheid van de eindgebruikers, allemaal dragen ze bij aan een succesvolle implementatie. Deze factoren werden in een uitgebreid rapport uitgewerkt in negen thema’s die voor datagedreven innovatie in gemeenten relevant zijn.  Meer informatie over het rapport vind je hier en het integrale rapport hier.

​De Vlaamse bodem zit vol verhalen die verteld willen worden: van sporen van jagers-verzamelaars uit de steentijd tot bommenwerpers uit WOII. Om te helpen bij het ontdekken van die vondsten werkte het Agentschap Onroerend Erfgoed samen met lokale partners en Vlaanderen fietsland 16 fietsroutes uit. Deze routes, gebaseerd op het netwerk van fietsknooppunten voert je langs ontdekkingen in heel Vlaanderen. Van de heuvels van de Westhoek over het Rivierenland tot de Romeinse rijkdom in Tongeren. Je kan alle routes zelfstandig fietsen, het hele jaar door. De tochten zijn tussen 18 en 45 km lang en variëren van vlak tot pittig heuvelachtig. Per route stop je langs enkele archeologische bezienswaardigheden en lees je een beschrijving van wat je kan ontdekken. Voor je vertrekt kan je per tocht een folder downloaden met de route en een overzichtskaartje. Meer informatie over de fietsroutes en een verwijzing naar de informatiefiche van elke route vind je hier.

​De organisatie biedt dak- en thuisloze jongeren tussen 18 en 25 tijdelijk onderdak en begeleiding op maat. Het doel is dat jongeren binnen een drietal maanden een eigen woonst vinden en zicht hebben op een betere toekomst. In de zomer van 2019 ging de opvang van start. Al snel bleek één caravan niet voldoende om aan de hoge vraag te voldoen. Een netwerk van burgergezinnen sprong in de bres en vangen jongeren in nood bij hen thuis op. Het eerste jaar wilde vzw Homie vier jongeren opvangen, het werden er uiteindelijk zestien. Het burgerinitiatief draaide anderhalf jaar volledig op vrijwilligers. Vanaf begin dit jaar ondersteunen 2 beroepskrachten de werking. Die kunnen rekenen op heel wat partners. Vzw Homie werkt onder meer samen met gratis psychologen en met een advocatenkantoor dat hulp biedt in rechtszaken. In enkele lokale snackbars kunnen de jongeren gratis eten en een firma biedt jongeren van vzw Homie een job aan. Maar daar stopt het niet. Veruit de belangrijkste schakel zijn de buurtbewoners. Je kan hier een uitgebreid artikel lezen over Homie.

​Corona zorgde ervoor dat digitale inclusie hoger dan ooit op vele agenda’s staat. Vele nieuwe initiatieven en projectoproepen zorgen voor nieuwe mogelijkheden, een perfect moment dus om ideeën en praktijken uit te wisselen. Op donderdag 25 november organiseren Mediawijs en Stad Antwerpen in samenwerking met Digidak, LINC vzw, Samenlevingsopbouw en Digipolis Antwerpen, samen een netwerk- en inspiratiedag (9.30 tot 16.30 uur) digitale inclusie in Antwerp Expo.
Deelname is gratis maar inschrijven wel noodzakelijk. Inschrijven voor een halve dag is mogelijk. Je vindt hier het programma en hier de inschrijvingsmodule.

​In het rapport ‘De werking van de Vlaamse woningmarkt’, een synthese van vijf jaar woningmarktonderzoek (uitgevoerd tussen 2016 en 2020), waarbij aan de hand van de gekoppelde Censusdata economisch onderzoek werd gedaan naar de werking van vraag en aanbod op de woningmarkt, vatten Stijn Dreesen en Frank Vastmans op een thematische manier eerder gepubliceerde rapporten over de woningmarkt samen.
Terugkerende thema’s in het onderzoek en in dit syntheserapport zijn de druk die hoger opgeleiden uitoefenen op centrale regio’s in Vlaanderen, in het bijzonder de centrumsteden, het verbeteren van de woningkwaliteit, de realisatie van nieuw woonaanbod en de regionale vraag naar woningen. De auteurs leggen ook het verband met fenomenen als segregatie, gentrificatie en filtering. Je vindt hier het syntheserapport.

​De ontwikkeling van duurzame energieopwekking gaat snel, maar één van de grootste uitdagingen van de energietransitie is opslag. Efficiënte en effectieve opslag is noodzakelijk om pieken en dalen in de opwekking van zon- en windenergie het hoofd te bieden. Overal ter wereld zijn opslagtechneuten en batterijpioniers op zoek naar manieren om duurzame energie op te slaan. Van het ontwikkelen van snelle batterijen tot het opslaan van warmte in basalt en zout. En van het gebruik van ijzerpoeder als energiedrager tot gigantische blokkentorens die via het ophijsen van betonblokken energie opslaan en afgeven. VPRO Tegenlicht verkende de nieuwe opslagmogelijkheden.  Je vindt de uitzending hier.