Een optimale afstemming tussen de beleidsdomeinen Wonen en Welzijn op het stedelijke niveau veronderstelt ook afstemming in de regelgeving op Vlaams niveau. Het stadscontract definieert twee samenhangende sporen: de afstemming inzake begeleiding van bewoners, meer in het bijzonder in de sociale huisvesting en de afstemming van de financiële en andere instrumenten. De werkgroep grijpt de opdracht van de nieuw opgerichte Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn aan om vanuit de lokale praktijken van de centrumsteden bekommernissen en knelpunten te signaleren die betrekking hebben op de clusters van het ‘Afsprakenkader samenwerking wonen-welzijn’. Daarnaast vormt de werkgroep ook een forum voor het delen van kennis over actuele problemen op het snijpunt van wonen en welzijn waarmee de centrumsteden kampen.
2012
Huurdersbegeleiding in de sociale huisvesting
In het kader van het Afsprakenkader Wonen-Welzijn dat minister van Wonen Van den Bossche en minister van Welzijn Vandeurzen hebben afgesloten, zijn twee studies uitgevoerd: “Evaluatie van de preventieve woonbegeleiding van de CAW’s gericht op voorkoming van uithuiszetting” door het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en “De uitvoering van de basisbegeleidingstaken in de sociale huisvesting” door het Steunpunt Wonen .
De studies zijn in de werkgroep van 2 juli 2012 toegelicht door respectievelijk Danny Lescrauwaet van het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk en Sien Winters van het Steunpunt Wonen.
De studie “Evaluatie van de preventieve woonbegeleiding van de CAW’s gericht op voorkoming van uithuiszetting” beoogt een evaluatie van de preventieve woonbegeleiding van de CAW’s en is gebaseerd op data van 2009. De studie formuleert enkele beleidsaanbevelingen zoals het uitbouwen van preventieve woonbegeleiding als onderdeel van een strategie tegen thuisloosheid, het formuleren van operationele beleidsdoelstellingen rond uithuiszetting en het inzetten van CAW’s als onafhankelijke begeleidingsdiensten.
Je vindt hier de presentatie van de studie en hier het eindrapport.
De studie “De uitvoering van de basisbegeleidingstaken in de sociale huisvesting” heeft aan de hand van een vragenlijst inzicht gegeven in de manier waarop en de mate waarin de sociale huisvestingsmaatschappijen en de sociale verhuurkantoren hun basisbegeleidingstaken opnemen.
Je vindt hier de presentatie van de studie en hier het volledige rapport.
Beide studie vormen de basis voor een afsprakenprotocol over preventieve woonbegeleiding dat in opmaak is.
Samenwerkingsprotocol Woonbegeleiding
Op de werkgroepvergadering van 2 juli 2012 heeft Benediekt Van Damme (kabinet Van den Bossche) de grote contouren van de samenwerkingsovereenkomst “preventieve woonbegeleiding in de sociale huisvesting” toegelicht. Er wordt ingezet op een gebiedsdekkend aanbod van woonbegeleiding. Ze bevestigt dat er 500 000 euro is uitgetrokken tegen het eind van het jaar voor de financiering van woonbegeleiding door de CAW’s in eerste instantie binnen de sociale huisvesting. Daarna wordt een groeipad uitgetekend. Preventieve woonbegeleiding op de private markt zal later aan bod komen.
Assistentiewoningen
In het Afsprakenkader Samenwerking Wonen-Welzijn was afgesproken om te onderzoeken of de regelgeving voldoende toelaat om assistentiewoningen te verhuren binnen het stelsel aan de doelgroep van de sociale huisvesting en zorg te laten aanbieden door een andere instantie. Benediekt Van Damme (kabinet Van den Bossche) heeft op de werkgroep van 2 juli 2012 toegelicht dat met de sociale assistentiewoning men een dergelijk aanbod in de sociale huisvesting wil creëren. Er is dieper ingegaan op de grote lijnen zoals vervat in het ontwerp van BVR dat de groepen van assistentiewoningen regelt.
Op haar vergadering van 29 november 2012 heeft de werkgroep de impact van het BVR betreffende de groepen van assistentiewoningen op de Ruimtelijke Ordening besproken. Basis vormde een ambtelijke verkennende nota van de Stad Gent.
De nota vertrekt vanuit verschillende probleemstellingen:
- Verschil tussen een meergezinswoning en een niet-erkende assistentiewoning
- Erkende assistentiewoningen vs. ABR Gent en stedenbouwkundige richtlijnen
- Erkende assistentiewoningen vs. Bestemmingsgebieden
- Erkende assistentiewoningen vs. verhuur/verkoop
- Erkende assistentiewoningen vs. Decreet Grond- en Pandenbeleid
De nota bevat ook de mogelijke conclusies:
- Geen verschil in beoordeling tussen een meergezinswoning en een niet-erkende assistentiewoning
- Assistentiewoningen zullen enkel onder die term vergund worden als het om erkende assistentiewoningen gaat
- Bijkomende randvoorwaarden: mix in groottes, parkeerbehoefte, ruimtelijke randvoorwaarden, impact op dichtheid in gemengde projecten
Je vindt hier meer info.
Evaluatie Kaderbesluit Sociale Huur
In het kader van de evaluatie van het Kaderbesluit Sociale Huur heeft het KCVS de bedenkingen van de centrumsteden verzameld en overgemaakt aan het kabinet van de Minister van Wonen.
Je vindt hier de opmerkingen.
Lokale praktijken: voorstelling project “Werken aan netwerken: begeleiding van mensen met een psychische, psychiatrische of verslavingsproblematiek in de sociale huisvesting”
Het project “Werken aan netwerken” van het OCMW Brugge is één van de elf geselecteerde projecten in het kader van de (Vlaamse) Projectoproep Experimenten Wonen-Welzijn. Op de werkgroepvergadering van 29 november 2012 heeft Stefaan Lambrecht het project voorgesteld. Om het hoofd te bieden aan de vermaatschappelijking van de psychiatrische zorg en het probleem van de huisvesting van de doelgroep was al een minimaal netwerk tussen verschillende partners werkzaam. Met het project “Werken aan netwerken” wordt dit partnerschap verbreed.
Je vindt hier de presentatie van het project.
Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn
Het KCVS nam deel aan de vergadering van de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn die op 9 maart 2012 bijeen kwam. Volgende punten zijn behandeld: toelichting resultaten van de studie “Bevraging basisbegeleidingstaken bij de SHM en de SVK” van het Steunpunt Ruimte en Wonen, toelichting over de stand van zaken in de uitvoering van de assistentiewoningen en bespreking van het plan van aanpak voor de kennisborging, kennisdeling en informatie uitwisseling wonen –welzijn.
Je vindt hier het verslag van de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn.
Het KCVS heeft in een later apart overleg met de VMSW en de Afdeling Beleidsontwikkeling van het Departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin haar kennis en ervaring gedeeld met de opmaak van haar databanken zoals de databank instrumenten lokaal woonbeleid.
2011
Lokale praktijken: handelingskader woningvervuiling
Op vraag van de leden van de werkgroep is op de bijeenkomst van 4 februari 2011 ingegaan op de mogelijkheden van een stad om op te treden bij woningvervuiling. Ter inspiratie van de andere steden heeft Turnhout haar handelingskader woningvervuiling toegelicht.
Je vindt hier de presentatie.
Open experimentenoproep Wonen-Welzijn
De Vlaamse ministers van Wonen en Welzijn lanceerden begin oktober 2010 een oproep voor experimentele projecten. Het gaat meer concreet om een experimenteerruimte voor samenwerkingsprojecten wonen-welzijn, met een duidelijke rechtsgrond in een regelingsluwe context. De werkgroep heeft in haar bijeenkomst van 4 februari 2011 de voorstellen ingediend vanuit de steden, besproken. Het KCVS heeft het overzicht van de elf door de minister van Wonen en de minister van Welzijn geselecteerde projecten aan de leden bezorgd. Bekijk hier het overzicht van de geselecteerde projecten.
Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn
De Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn waarin het KCVS is vertegenwoordigd, kwam bijeen op 24 mei 2011. Volgende punten zijn behandeld: toelichting projectoproep “experimenten wonen-welzijn” met een overzicht van de geselecteerde projecten, woonbegeleiding in de sociale huisvesting met toelichting van de studie door het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk over de preventie van uithuiszetting, overzicht van de stand van zaken van de conceptnota wonen-welzijn.
Je vindt hier het verslag van de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn.
2010
Afsprakenkader samenwerking wonen-welzijn
Op de eerste vergadering van de werkgroep op 22 januari 2010 is kort overlopen welke insteken rond de afstemming van wonen en welzijn te vinden zijn in de beleidsnota Wonen en de beleidsnota Welzijn. Het kabinet van de Vlaamse minister van Wonen heeft toegelicht in welke concrete dossiers de Vlaamse minister van Wonen en de Vlaamse minister van Welzijn streven naar een afstemming tussen wonen en welzijn. De leden van de werkgroep hebben gevraagd om de woonbegeleiding van de huurder op de private huurmarkt (naast de begeleiding op de sociale huurmarkt) eveneens op te nemen in de afspraken tussen de beide ministers.
Op vraag van de centrumsteden is er eveneens een schrijven gericht aan de Vlaamse minister van Welzijn om te bekijken hoe het Kenniscentrum betrokken kan worden bij de werking van de werkgroep wonen-welzijn (een ambtelijke werkgroep op Vlaams niveau waarin ook externe organisaties zetelen zoals de VVSG, het Vlaams Overleg Bewonersbelangen en het Steunpunt Algemeen Welzijnswerk). Deze vraag is positief beantwoord.
De werkgroep wonen-welzijn is omgevormd tot de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn. Deze omvorming maakt deel uit van de op 4 juli 2010 door de Vlaamse regering (op voorstel van de Vlaamse minister van Wonen en de Vlaamse minister van Welzijn) goedgekeurde nota ‘Afsprakenkader samenwerking wonen-welzijn’. Het afsprakenkader wordt concreet uitgewerkt in een aantal thematische clusters: vier verticale (uitvoering woonzorgdecreet; woonbegeleiding; doelgroepenbeleid, lokale toewijzing en verhuur buiten stelsel; en toegankelijkheid en aanpasbaar wonen) en twee horizontale (programmering; experimenten).
Je vindt hier de nota ‘Afsprakenkader samenwerking wonen-welzijn’ van de Vlaamse regering.
Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn
De uitwerking van de clusters gebeurt in samenwerking met de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn. Deze Cel bestaat uit vertegenwoordigers van verschillende organisaties waaronder het Kenniscentrum Vlaamse Steden - Interlokale vereniging.
Op 8 juni 2010 vond de startvergadering van de interdepartementale cel Wonen-Welzijn plaats waar het kenniscentrum aan deel nam. Op deze vergadering hebben de kabinetten van de ministers Van den Bossche en Vandeurzen duiding gegeven bij de conceptnota wonen-welzijn. Eveneens werden de opdrachten voor en de verwachtingen ten aanzien van de Interdepartementale Cel geformuleerd.
Verhuren buiten het sociaal huurstelsel en optimaliseren van de toegang tot sociale huisvesting
Op haar vergadering van 8 september 2010 heeft de interstedelijke werkgroep ‘Afstemming Wonen-Welzijn’ de nota ‘Afsprakenkader samenwerking wonen-welzijn’ uitgebreid besproken. De leden van de werkgroep gingen dieper in op een aantal punten en formuleerden vragen en aandachtspunten:
Twee thema’s van de nota heeft de werkgroep uitgebreid behandeld: verhuren buiten het sociaal huurstelsel en optimaliseren van de toegang tot de sociale huisvesting.
De werkgroep heeft besproken welke doelgroepen niet binnen het sociale huurstelsel kunnen gehuisvest worden, of dit het gevolg is van het wetgevend kader of van kenmerken van de doelgroep en of de beperking van het verhuren buiten stelsel tot 1% van het patrimonium versoepeld of verstrengd moet worden. Ze heeft eveneens de knelpunten die zij ervaren in de toegang tot de sociale huisvesting opgelijst: inschrijving in het vreemdelingenregister, modaliteiten van de herbevestiging van de inschrijving, domiciliering bij opname in instellingen, domiciliering in de gevangenis, …Je vindt hier het verslag van de vergadering van 8 september.
Het kenniscentrum heeft de vanuit de steden gesignaleerde problemen en knelpunten over deze thema’s ter sprake gebracht op de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn die is samengekomen op 12 oktober.
Lokaal toewijzingsreglement met doelgroepenplan en huurdersbegeleiding: lokale praktijken
Tijdens de werkgroepvergadering van 7 oktober 2010 heeft de werkgroep aan de hand van lokale praktijken verder de bijeenkomst van de Interpepartementale Cel Wonen-Welzijn voorbereid. Volgende twee thema’s zijn besproken: het lokaal toewijzingsreglement met doelgroepenplan en de huurdersbegeleiding. Je vindt hier het verslag van de vergadering van 7 oktober.
Laure Aelterman van de Stad Antwerpen heeft de grote lijnen van het (toen door de minister van Wonen nog niet goedgekeurde) lokaal toewijzingsreglement van de stad Antwerpen toegelicht: lokale binding, doelgroepenplan, leefbaarheidsluik. Roland Syvertsen is dieper ingegaan op de aandachtspunten op het vlak van de procedure en op het vlak van het lokaal toewijzingsreglement. Tijdens de daaropvolgende bespreking hebben alle leden van werkgroep een overzicht gemaakt van de steden die al dan niet een lokaal toewijzingsreglement hebben opgesteld met opgave van de doelgroepen. Verder kwamen volgende discussiepunten nog aan bod: het sociaal verslag en de versnelde toewijzing voor daklozen. Je vindt hier de presentatie over het lokaal toewijzingsreglement van Antwerpen.
Het thema huurdersbegeleiding is verder uitgediept door de steden Gent, Leuven en Antwerpen die alle drie hun initiatieven en samenwerkingsverbanden op het vlak van huurdersbegeleiding aan de werkgroep hebben toegelicht. Je vindt hier de presentatie over de huurdersbegeleiding van Leuven en hier van Antwerpen.
Op 12 oktober 2010 vond de tweede vergadering van de Interdepartementale Cel Wonen-Welzijn plaats. Het kenniscentrum vertegenwoordigde de 13 centrumsteden.
Op de agenda stonden volgende punten: een toelichting over het concept Groepen van assistentiewoningen en een toelichting over de experimentenoproep. In de namiddag werd er tussen de verschillende leden van de Interdepartementale cel een discussie gevoerd over twee thema’s: ‘verhuren binnen of buiten stelsel’ en ‘de drempels in de toegang tot de sociale huisvestingssector’. Het Kenniscentrum heeft de bekommernissen van de steden omtrent deze twee thema’s in de discussie ingebracht.
Lokale praktijken: rare huizen voor rare leefwijzen en voorfinanciering van premies
Op de werkgroepbijeenkomst van 6 december 2010 stonden op vraag van de leden van de werkgroep twee lokale praktijken geagendeerd die een antwoord bieden op actuele vragen die bij steden leven: rare huizen voor rare leefwijzen (stad Genk) en voorfinanciering van premies (stad Kortrijk). Je vindt hier het verslag van de vergadering van 6 december.
Daniella Kazmierczak (Genk) heeft de bevindingen van een werkbezoek aan Maastricht toegelicht. Daar heeft de woningcorporatie Servatius containerwoningen geplaatst voor een specifieke doelgroep: de niet-plaatsbaren of zorgelijke zorgmijders. Je vindt hier de presentatie over rare huizen voor rare leefwijzen van Genk.
Jan Gryspeerdt (OCMW Kortrijk) lichtte toe hoe in het kader van de bouwblokrenovatie premies die eigenaars nog verwachten, worden voorgefinancierd. De stad Kortrijk heeft met een renteloos overbruggingskrediet aan de eigenaar een extra financieringsmogelijkheid gecreëerd om noodzakelijke verbeteringswerken mogelijk te maken. Je vindt hier het reglement over de voorfinanciering van de Stad Kortrijk.
