Na een ruime tijd van stadsgesprekken werd in 2011 de tijd rijp om een nieuwe weg in te slaan. Waar de focus van De Genks in de eerste fase vooral extern lag, kwam de focus in 2011 vooral op interne processen te liggen.

Het bereiken van Genkenaren van Turkse en Marokkaanse origine
Ook na de dialoogfase bleef het stadsbestuur met een vraag zitten. Tijdens de stadsgesprekken stelde men vast dat bepaalde Genkenaren minder makkelijk bereikt werden. In zijn zoektocht naar antwoorden op de vraag 'hoe kunnen we Genkenaren van Turkse en Marokkaanse origine meer bij het project betrekken?' nam het dagelijks bestuur van De Genks deel aan een 'theateropstelling'. Een theateropstelling is een methodiek waarbij een probleemstelling of vraag voorgelegd wordt aan een groep acteurs. Zij krijgen een erg beperkte inhoudelijke briefing maar wel allemaal een duidelijke specifieke rol van stakeholder toegemeten. Ze stappen samen in de vraag of het probleem. Ze positioneren zich op het podium ten opzichte van elkaar en tonen/vertellen hoe ze zich tot elkaar verhouden. De begeleider grijpt in door de positie van bepaalde stakeholders te wijzigen en de impact hiervan op de groep te laten spelen. Na de theateropstelling kwam het dagelijks bestuur onder meer tot de volgende inzichten:

• De Turkse en Marokkaanse gemeenschap voelen veel ogen op hen gericht. Deze focus is misschien wel te sterk. De gemeenschappen blijven in de opstelling doorgaans alleen staan met een sterke verwachting met betrekking tot het stadsbestuur. Er is een autoriteit nodig om hen in beweging te brengen/te bereiken. De uitdagers van Turkse/Marokkaanse origine moeten voor hen de eerste stap zetten.
• De bestaande uitdager mag niet vergeten worden, De Genks is nog altijd 'zijn' project. Een duidelijker stadsetiket kan zijn statuut van uitdager nog verbeteren. Maar let op de ingesteldheid van deze uitdagers en hoe zij op de Turkse en Marokkaanse gemeenschap toestappen. Dit mag allesbehalve viserend zijn.
• We zien een aantal dingen niet, omdat we bijvoorbeeld door een sterk ideologische bril kijken. Tijd om de oogkleppen te laten vallen?
• De Genks positioneren zich best achter iedereen in een regisserende maar geen dirigerende rol.

De roadshow
De Genks organiseerden eind februari 3 presentaties voor geïnteresseerde personeelsleden van stad, OCMW en politie. De aanleiding was enerzijds het winnen van de Thuis in de Stad-prijs en anderzijds het opstarten van 5 denktafels. Via de Roadshow wilden De Genks de diensten op de hoogte brengen van het verloop van het project zodat ook zij klaar waren om in de volgende fase mee in te stappen. Deze informatieve en interactieve presentaties werden samen met uitdagers en een interne werkgroep op touw gezet. De roadshow bereikte zo'n 200 medewerkers.

De denktafels
Uit de dialoogfase van 2009 werden door het dagelijks bestuur 5 thema's geselecteerd. Na de dialoogmomenten wilde het dagelijks bestuur van De Genks nieuwe dynamieken op gang brengen. De tijd was immers rijp voor het stadsbestuur om aan de slag te gaan met enkele belangrijke conclusies uit de stadsdialogen van 2009. Rond elk thema werd een denktafel opgericht. Tafelgasten waren medewerkers van stad, OCMW, politie en relevante Genkse partners. Aan sommige tafels schoven ook burgers mee aan. Elke denktafel streefde naar volgende uitkomsten:

• op langere termijn aanbevelingen formuleren voor het volgende strategische meerjarenbeleidsplan van stad Genk over het thema;
• op kortere termijn interessante quick-wins die geopperd worden, realiseren.

De thema's van de denktafels waren:

Thema / tafel 1: WERK
Centrale vraag: Hoe als stad nog meer een voorbeeldfunctie vervullen op het vlak van een divers personeelsbeleid? Hoe ook andere Genkse werkgevers een verbintenis laten nemen op dit vlak?
Hoe kunnen Genkse werkgevers werk maken van een divers personeelsbeleid en in het verlengde daarvan, een goed functionerende samenleving op deze werkvloer? Welke arbeidsattitude is van werknemers vereist om een zinvolle bijdrage te kunnen leveren aan de Genkse werkvloeren?
Methodiek: voornamelijk rondetafelgesprekken, afgewisseld met een HRM-sprekersavond en een uitwisselingsavond met goede Genkse praktijkverhalen.

Thema / tafel 2: ONDERWIJS EN OPVOEDING
Centrale vraag: Hoe kan de stad, samen met de scholen en andere onderwijspartners, in Genk de taal- en talentontwikkeling en onderwijsresultaten van schoolgaande kinderen en jongeren verbeteren? Op welke wijze kunnen de verschillende opvoedingsmilieus een bijdrage leveren aan een betere schoolloopbaan en doorstroming in het onderwijs?
Hoe kan het Genkse onderwijs samen met de ouders nog beter de taal en de talenten van de Genkse kinderen en jongeren stimuleren?
Methodiek: deze denktafel riep de fictieve school 'Skoebidoe” in het leven om prangende onderwijs- en educatievraagstukken op een probleemoplossende manier te benaderen. Ze wensten deze op een interactieve manier aan te pakken, omringd met vele en veel verschillende ervaringsdeskundigen uit het Genkse onderwijsveld, alsook stedelijke en OCMW-medewerkers.

Thema / tafel 3: DIENSTVERLENING
Centrale vraag: Hoe in de stedelijke dienstverlening nog meer komen tot een betere kwalitatief relationele interactie tussen stadsmedewerkers en klant' en 'Hoe naar een nog meer klantgerichte dienstverlening op maat van het OCMW?
Hoe kan de stedelijke dienstverlening zoveel mogelijk rekening houden met de brede diversiteit van het publiek? Taalgebruik, cliëntrelaties, beeldvorming, communicatie en toegankelijkheid zijn hier aan de orde.
Methodiek: voornamelijk rondetafelgesprekken zowel binnen de stedelijke organisatiestructuur als binnen de OCMW-structuur, aangevuld met een ervaringen-uitwisselingsavond tussen burgers (gebruikers van diensten van de stad) en stedelijke medewerkers.

Thema / tafel 4: VRIJE TIJD
Centrale vraag: Hoe kunnen we als stad er voor zorgen dat het vrijetijdsaanbod van de verschillende stadsdiensten nog meer Genkenaren kan bereiken?
Hoe bereiken we via ons aanbod meer en andere Genkenaren, dus ook die van een andere origine? Het dagelijks bestuur stelde met betrekking tot dit thema voor om verder in te zetten op de realisaties van de stedelijke sportdienst en het sportcentrum, als voorbeeld voor andere sectoren.
Methodiek: aan de hand van verschillende denkdagen werkte deze groep, met voornamelijk stedelijke medewerkers, hun aanbevelingen uit voor hun denktafel.

Thema / tafel 5: SAMENLEVEN
Centrale vraag: Hoe laten we de Genkenaren bewust deelnemen aan het dagdagelijkse samenwonen en - leven in de wijken? Hoe kunnen we hun eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid prikkelen? En welke fysieke en relationele maatregelen kunnen hierin een katalysator zijn?
Het betreft hier dus een combinatie van enerzijds samenlevingsopbouw en anderzijds fysieke inrichting van de wijken.
Methodiek: een divers samengestelde groep boog zich meerdere malen, a.d.h.v. rondetafelgesprekken, over hun maatschappelijke vraagstukken van zowel sociale als ruimtelijke aard.

De vijf denktafels werden begeleid door een tafelbegeleider, zorgvuldig gekozen uit het managementteam en diensthoofdenbestand van de stad. Voor methodische ondersteuning konden de tafelbegeleiders terecht bij de externe begeleider van De Genks, Levuur . Elke denktafel werkte via een eigen methodiek, afhankelijk van de tafelsamenstelling en de interesse van de tafelvoorzitter.

Via dit proces van de denktafels toonde het stadsbestuur ook dat er bereidheid was om intern aan de slag te gaan met de verzamelde bemerkingen en vernieuwende ideeën. Het stadsbestuur nam zo ook haar voorbeeldrol op naar Genkse werkgevers, organisaties en burgers. We beklemtonen tot slot dat  datgene wat initieel bij de stadgesprekken het geval was, de segregatieprocessen, binnen elk thema een aandachtspunt was. Dit gegeven werd evenwel op een positieve manier benaderd: hoe bouwen we dus toekomstgericht aan het werken/scholen/samenleven, … van de Genkenaren vanuit hun diverse culturen en gemeenschappen. Verder verduidelijkte het dagelijks bestuur dat het belangrijk was om per tafel en samen met de tafelgastheren de volgende oefening te maken:

• wat is de precieze focus van deze tafel?
• welke onderstromen willen we zeker meenemen in onze besprekingen (waarvan segregatie er één is)?
• welke doelstellingen en doelgroepen houden we voor ogen?

Ondermeer omdat we ten stelligste willen vermijden dat er aan deze tafels lichtjes overgedaan zal worden wat de uitdagers al op gang brachten: inventariseren wat er leeft. Hierover is er voldoende informatie uit de dialoogfase van 2009, die bijgevolg ook aan de tafels werd aangeboden. De tafels moesten echter toekomstgerichter aan de slag: van 'wat leeft er' naar 'welke antwoorden kunnen wij als betrokken sectoren in dit verhaal aanreiken'. Hetgeen niet wegnam dat de voorzitters moesten beseffen dat er aan de tafels ruimte moest zijn voor een uitlaatklep over hetgeen er vandaag leeft.