De werkgroep gaat na op welke manier de centrumsteden hun regierol inzake lokaal sociaal woonbeleid voluit kunnen opnemen en sociale woonprojecten kunnen aansturen. Daarvoor zijn in het stadscontract Wonen drie sporen uitgewerkt: maximale invulling van bestaande instrumenten, enveloppefinanciering, proefprojecten enveloppefinanciering voor complexe projecten.
2012
Afstemming infrastructuurwerken en sociale woningbouw
Eind 2011 heeft het KCVS een nota opgesteld over de knelpunten in de afstemming tussen de aanleg van infrastructuur en de bouw van sociale woningen. Met het BVR houdende de financiering van verrichtingen in het kader van sociale woonprojecten en de daaraan verbonden werkingskosten is tegemoet gekomen aan een aantal knelpunten die toen geformuleerd werden . Door de financieringsmechanismen te bundelen tot één geheel is er gezorgd voor een gelijke behandeling van de verschillende initiatiefnemers (waaronder de lokale besturen) en voor een betere afstemming tussen de behandeling van huur- en koopprojecten.
Enveloppefinanciering in de sociale huisvesting
De stad wil de regisseur zijn van het lokaal (sociaal) woonbeleid maar beschikt daarvoor vandaag niet over de nodige hefbomen en instrumenten. Het Burgemeestersoverleg van de 13 centrumsteden heeft op 19 juni 2012 beslist dat het Kenniscentrum onderzoekt onder welke vorm en voorwaarden de Vlaamse financiële bijdrage aan sociale woonprojecten via ‘een enveloppe’ kan ter beschikking gesteld worden van de steden. Dat moet leiden tot een meer geïntegreerd woonbeleid op stedelijk niveau.
2011
Afstemming van infrastructuurwerken en sociale woningbouw
In het kader van het versnellen van de doorlooptijd van sociale woningbouwprojecten heeft de werkgroep zich gefocust op de problematiek van de afstemming van infrastructuurwerken en de sociale woningbouw. Op de bijeenkomst van 11 januari 2011 heeft de Stad Gent haar draaiboek omgevingsaanleg voorgesteld. Op basis van de ervaring met dit draaiboek zijn knelpunten geformuleerd: te weinig formele afstemmingsmomenten, gebrek aan een trekker, financiële repercussies als de stad de omgevingsaanleg zelf doet,… Aan de hand van een startnota van het KCVS vond ook een eerste verkenning plaats van de knelpunten in de afstemming van de uitvoering van infrastructuurwerken en de bouw van sociale woningen.
Meer info over het draaiboek omgevingsaanleg van de Stad Gent vind je
hier.
Op de bijeenkomst van 9 november 2011 hebben Kurt Herregodts en Koen Spitaels van de VMSW de analyse en de conclusies inzake doorlooptijden van sociale woonprojecten toegelicht. Uit een bevraging door de VVH (Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen) en de VLEM (Vlaamse Erkende Maatschappijen) bij haar leden bleken de knelpunten te situeren in de grondverwerving, de uitrusting van gronden en infrastructuur, de bouw en renovatie en de financiering en het rendement. De VMSW heeft bij negen bouwdossiers die reeds langer dan vijf jaren aanslepen een doorlooptijdanalyse uitgevoerd en de knelpunten bij de woningbouw- en bij de infrastructuurdossiers vastgesteld. Bekijk
hier de presentatie van Kurt Herregodts.
De VMSW heeft vervolgens toegelicht welke initiatieven zij neemt binnen haar eigen organisatie om constructief bij te dragen tot een vlotter dossierverloop. Daarnaast heeft de VMSW suggesties geformuleerd aan het beleid en de actoren. Lees
hier meer over de doorlooptijdanalyse door de VMSW.
De werkgroep besprak eveneens de nota die het KCVS opstelde over de knelpunten in de afstemming tussen de aanleg van infrastructuur en de bouw van sociale woningen. Daarin wordt een onderscheid gemaakt tussen algemene knelpunten en knelpunten die de steden als regisseur van het woonbeleid en als actor ondervinden. Lees
hier de nota.
Lokale praktijken: de Task Force Sociaal Wonen
De Stad Gent richtte een Task Force sociaal wonen op, bestaande uit: vertegenwoordigers van de stad, de 7 huisvestingsmaatschappijen, de VMSW, kabinet Van den Bossche en de Vlaams Bouwmeester.
De 7 maatschappijen werden elk afzonderlijk gehoord om op die manier knelpunten op te lijsten. De knelpunten waren van algemene aard en projectgebonden. De projectgebonden knelpunten werden opgenomen binnen de reguliere werking van de stad. Die van algemene aard werden verder onderzocht met de stadsdiensten wonen – stedenbouw – mobiliteit en wegendienst. Dat leverde thematisch gebundelde knelpunten op met enerzijds beleidsstandpunten en anderzijds aanbevelingen voor de Vlaamse overheid. In het najaar vond een tweede, deze keer plenaire, vergadering plaats waar de nota besproken werd. De aanbevelingen werden aansluitend bezorgd aan de Vlaamse overheid.
Lees
hier de nota van de Taskforce met een overzicht van de knelpunten en de beleidsaanbevelingen.
2010
De werkgroep heeft zich in 2010 daarbij gefocust op instrumenten om een sociale mix te bekomen, daarbij vertrekkend vanuit lokale projecten. Ook het woonbeleidsconvenant het nieuwe instrument uit het decreet Grond- en Pandenbeleid om de regierol te vervullen, is onder de loep genomen.
Sociale mix bekeken vanuit lokale projecten
Op de eerste verkennende vergadering op 16 februari 2010 heeft de werkgroep afgesproken zich te focussen op volgende aspecten:
- de regierol van de gemeente
- het gemeentelijk toewijzingsreglement
- het woonbeleidsconvenant
- sociale mix – afdwingbaarheid private last
- de uitwisseling van goede praktijken.
Het eerste thema dat in de vergadering van 1 april 2010 aan bod is gekomen is ‘sociale mix – afdwingbaarheid private last’. Bij de bespreking van dit thema is de werkgroep vertrokken van een aantal concrete projecten waarin gestreefd wordt naar een sociale mix:
- Gent: project Hoge Weg in Sint-Amandsberg, project Wolfput in Sint-Amandsberg
- Brugge: woningbouwproject Sint-Pietersmolenwijk
- Hasselt: Tommelen ‘Sint-Kristoffel’
- Turnhout: project Schorvoort
De betrokken steden hebben telkenmale het project aan de hand van een plattegrond kort beschreven en de ambitie van de stad toegelicht. Kennisuitwisseling en –deling staan centraal. Aangezien het project Schorvoort zich nog in het beginstadium bevindt, heeft de werkgroep beslist om op regelmatige tijdstippen de verschillende fasen in het project van dichtbij op te volgen en de knelpunten ervan te bespreken. Het verslag van de vergadering van 1 april vind je
hier.
In een vervolgvergadering op 8 juni 2010 is vertrekkend vanuit de projecten Schorvoort (Turnhout), het Militair Hospitaal (Antwerpen), LO 2020 (Genk), Hoge Weg (Gent) ingegaan op verschillende aspecten: de definitie van sociale mix, de instrumenten waarover de steden beschikken om een sociale mix te realiseren en een private last in een project van sociale woningbouw af te dwingen en ten slotte de problematiek van de ruil/verkoop van gronden in eigendom van de SHM’s. Het verslag van de vergadering van 8 juni vind je
hier.
Op de bijeenkomst van 21 oktober 2010 is het thema ‘sociale mix-afdwingbaarheid private last’ verder uitgediept. De stad Hasselt heeft het project Tommelen ‘Sint Kristoffel’ (met een recht van opstal) toegelicht. Tijdens de bespreking van het project werd o.a. dieper ingegaan op de voorwaarden van verkoop aan potentiële kopers. Je vindt
hier de projectbundel van het project Tommelen ‘Sint Kristoffel’ van Hasselt en
hier de projectdefinitie. Het verslag van de vergadering van 21 oktober kan je
hier lezen.
Het woonbeleidsconvenant
Op de werkgroepvergadering van 21 oktober 2010 is een ander instrument besproken waarover de stad beschikt om haar regierol inzake sociale huisvesting op te nemen: het woonbeleidsconvenant. Daarvoor heeft de werkgroep de heren Hubert Lyben en Christian Mauroit van de VMSW uitgenodigd die de stand van zaken van de sociale woonbeleidsconvenanten hebben uiteengezet. De heer Lyben lichtte toe dat er voor de woonbeleidsconvenanten momenteel geen uitvoeringsbesluit is maar dat er gewerkt wordt met een draaiboek. Op basis van de ervaring met dit draaiboek zullen de modaliteiten definitief worden vastgelegd. Hij heeft de verschillende stappen in het draaiboek toegelicht. Na de toelichting volgde een bespreking waarbij de werkgroepleden vragen konden stellen. Je vindt
hier de presentatie van de VMSW over het woonbeleidsconvenant.
Enveloppefinanciering en proefprojecten enveloppefinanciering voor complexe woonprojecten
De sporen ‘enveloppefinanciering’ en ‘proefprojecten enveloppefinanciering voor complexe woonprojecten’ van het addendum Wonen worden behandeld in de werkgroep ‘complexe projecten’ (zie verder). In de werkgroep ‘aansturing sociale woonprojecten’ is op elke bijeenkomst gerapporteerd over de voortgang van de werkzaamheden van de werkgroep ‘complexe projecten’
