De werkgroep ‘grond- en pandenbeleid’ focust zich voornamelijk op de uitvoering en de toepassing van het Decreet van 27 maart 2009 betreffende het Grond- en Pandenbeleid. Dit decreet is in de vorige legislatuur goedgekeurd en bevat maatregelen die vallen onder de twee sporen van het stadscontract: het register van onbebouwde percelen, het leegstandsregister en andere instrumenten om een grond- en pandenbeleid te kunnen voeren. De leden van de werkgroep ervaren echter veel knelpunten bij de toepassing van het decreet. In een constante dialoog met het beleid zoekt de werkgroep mee naar oplossingen.
2012
Opmaak grond- en pandenbeleidsplan: evaluatie van de beleidsinstrumenten Wonen
Op haar vergadering van 27 februari 2012 is de werkgroep gestart met de evaluatie van de beleidsinstrumenten die beschikbaar zijn om een grond- en pandenbeleid te voeren vanuit de bevoegdheid Wonen. Deze evaluatie kadert in de opmaak van het grond- en pandenbeleidsplan. Bruno Depondt (Wonen-Vlaanderen, Afdeling Woonbeleid) heeft toegelicht dat voor de opmaak dit plan (dat onder de bevoegdheid van Ruimtelijke Ordening valt) vanuit Wonen een insteek wordt verwacht. Op basis van de evaluatie van de instrumenten zal er een actieprogramma worden opgesteld.
Voor de evaluatie heeft de werkgroep de instrumenten opgedeeld in vier categorieën: instrumenten gericht op beleid, gebiedsgerichte instrumenten, fiscaal en financieel, informatie en organisatie.
In de bijeenkomst van 27 februari zijn de instrumenten van de categorieën “instrumenten gericht op beleid” en “ gebiedsgerichte instrumenten” geëvalueerd.
Je vindt hier het verslag van de vergadering met de evaluatie per instrument.
In de bijeenkomst van 20 maart 2012 is de evaluatie verder gezet en kwamen de fiscale en financiële instrumenten en de instrumenten gericht op informatie en organisatie aan bod.
Je vindt hier het verslag van de vergadering met de evaluatie per instrument.
Lokale praktijken: stedenbouwkundige en verkavelingsvergunningen met een sociale last
Op vraag van de Stad Genk heeft het KCVS voorbeelden van stedenbouwkundige en verkavelingsvergunningen met een sociale last bij de andere centrumsteden opgevraagd en op 18 juni 2012 gebundeld verspreid onder de leden van de werkgroep. De voorbeelden gaven een mooi overzicht van de verschillende uitvoeringswijzen van de sociale last.
2011
Decreet betreffende het grond- en pandenbeleid: wijzigingen en uitvoeringsbesluiten
De werkzaamheden focusten zich in hoofdzaak op de wijzigingen van het decreet betreffende het grond- en pandenbeleid en de uitvoeringsbesluiten.
Tijdens de bijeenkomst van 22 februari 2011 is het Voorontwerp van decreet houdende wijziging van diverse bepalingen van het decreet betreffende het grond- en pandenbeleid en van diverse bepalingen van andere decreten die betrekking hebben op het grond- en pandenbeleid toegelicht door Tinne Opdebeeck, raadgever bij Minister Van den Bossche. Ze presenteerde een overzicht van de aankomende decreetswijzigingen. Bekijk hier de presentatie.
Ingaand op de vraag van het KCVS lichtte Tinne Opdebeeck toe dat er drie oplossingen zijn voor de problematiek van sociale last per vergunning in gefaseerde complexe projecten (problematiek gesignaleerd in het kader van de knelpuntennota complexe projecten): soepelere regeling voor gemeenten met een sociaal woonaanbod van 10 % of meer, afwijkingsregeling voor bouw- of verkavelingsprojecten waarvoor vóór de start van het decreet een gemeentelijke overeenkomst of verbintenis werd afgesloten, uitbreiding van de kredietregeling (in voorbereiding).
Volgende topics zijn uitgebreid besproken: problematiek sociale last voor private studentenkamers, uitbreiding begrip “bescheiden woonaanbod”, waarborg en probleem van schatting, dalend aantal Initiatieven van SHM’s , vrijstelling in reglement, verduidelijking over termen “groepswoningbouw, appartement”.
Tijdens de vergadering van 24 november 2011 heeft Bruno Depondt (Afdeling Woonbeleid) het 0ntwerp van decreet houdende wijziging van diverse bepalingen van het decreet betreffende het grond- en pandenbeleid en van diverse bepalingen van andere decreten die betrekking hebben op het grond- en pandenbeleid toegelicht. Hij heeft een overzicht gebracht van alle wijzigingen die het ontwerp van decreet bevat: aanpassing van het gewestelijk objectief, oprichting van het rollend grondfonds, verhoging van het bouwvolume bescheiden woningen, regeling sociale last voor de zorgvoorzieningen en studentenkamers, schrappen van adjectief “sociaal” in artikel 1.2., eerste lid, 16°, de uitzonderlijke gewestelijke leegstandsheffing, soepelere regeling voor gemeenten met een sociaal woonaanbod (huurwoningen + koopwoningen + kavels) van 10 % of meer, mogelijkheid van een gemeentelijk reglement bescheiden wonen, wijze van telling van het bindend sociaal objectief. Ook de elf ingediende amendementen op het ontwerp van decreet en de stand van zaken van de uitvoeringsbesluiten zijn kort toegelicht. Bekijk hier de presentatie.
Opmaak grond- en pandenbeleidsplan
Bruno Depondt en James Van Casteren (Afdeling Woonbeleid) hebben tijdens de bijeenkomst van 24 november 2011 toelichting gegeven over de opmaak van het grond- en pandenbeleidsplan dat in 2012 definitief vorm dient te krijgen en onder de bevoegdheid valt van Ruimtelijke Ordening. Vanuit Wonen wordt ook een insteek verwacht. De Afdeling Wonen wil daarbij een discussie op gang brengen over de instrumenten die binnen Wonen ter beschikking staan om een grond- en pandenbeleid te voeren. De werkgroep hield hierover een eerste bespreking.
2010
Omzendbrief ter uitvoering van het Decreet Grond- en Pandenbeleid
In een eerste werkgroepvergadering op 27 januari 2010 heeft een kabinetsmedewerkster van de Vlaamse minister van Wonen toegelicht welke initiatieven er op stapel staan om de toepassing van het Grond –en Pandendecreet (DGP) op het terrein verder vorm te geven:
- diverse uitvoeringsbesluiten
- een omzendbrief
- een praktische handleiding voor ambtenaren.
Na goedkeuring van de omzendbrief RW/2010/01 ‘De activering van gronden en panden, maatregelen betreffende het betaalbaar wonen en het wonen in eigen streek in het decreet van 27 maart 2009 betreffende het grond- en pandenbeleid’ heeft de werkgroep op haar vergadering van 7 mei 2010 de omzendbrief gezamenlijk doorgenomen in aanwezigheid van de betrokken administraties. Je vindt hier de omzendbrief.
Volgende problemen kaartten de leden van de werkgroep aan: sociale lasten in het West-Vlaams Structuurplan versus sociale lasten in het DGP, vallen studentenkamers en serviceflats onder het toepassingsgebied van het DGP, sociale last bij een bouwproject in verschillende fasen met verschillende bouwaanvragen, toepassing van het DGP in industriegebied met nabestemming wonen, toepassing DGP bij overdracht grond ingevolge erfenis of kosteloze overdracht, verschil tussen ontwerp en definitieve versie van de omzendbrief, voorbeeldvergunningen beschikbaar, typologie woningen in gemeentelijk reglement, RUP’s, BPA’s en verkavelingsvergunningen daterend van voor 1/9/2009, handleiding voor ambtenaren, sociaal woonbeleidsconvenant. De vragen en opmerkingen van de leden van de werkgroep werden met medewerkers van de betrokken administraties besproken. Je vindt hier het verslag van de vergadering van 7 mei 2010.
Handleiding en tabel ter berekening van de sociale last en de last inzake het bescheiden woonaanbod
Omwille van de problemen die de leden van de werkgroep ondervinden bij het berekenen van de sociale last en de last inzake het bescheiden woonaanbod heeft de werkgroep op haar vergadering van 7 mei 2010 een eerste aanzet tot de opmaak van een matrix gegeven. Deze matrix moet een globaal zicht geven op de sociale last en de last inzake het bescheiden woonaanbod, van toepassing op private gronden en op gronden van Vlaamse besturen en semipublieke rechtspersonen in de verschillende scenario’s: voor of na het bereiken van het bindend sociaal objectief, met of zonder reglement sociaal wonen of gemeentelijke verordening bescheiden woonaanbod. Aan de bevoegde administratie is gevraagd om deze matrix op punt te stellen. Op suggestie van de leden van de werkgroep heeft het Departement RWO begin september een handleiding en een tabel ter berekening van de sociale last en de last inzake het bescheiden woonaanbod opgesteld en gepubliceerd op haar website. Je vindt hier de handleiding. Je vindt hier de berekeningstabel voor private gronden en hier voor publieke gronden.
Leegstandsbeleid
Naast het grondbeleid heeft de werkgroep ook aandacht voor het pandenbeleid. Peter Jonckheere heeft op de bijeenkomst van 15 oktober 2010 het leegstandsbeleid van de stad Oostende toegelicht als lokale praktijk.
Oostende heeft reeds met verschillende reglementen gewerkt : een eigen belastingsverordening, het gewestelijk reglement met opcentiemen en recent een eigen aan het grond- en pandendecreet aangepast reglement. Per reglement heeft Peter Jonckheere de krachtlijnen toegelicht, hij is ook dieper ingegaan op de voor- en nadelen van een eigen reglement. Tijdens de bespreking kwamen diverse aspecten aan bod: het spanningsveld t.a.v. de belasting op tweede verblijven, hoe de leegstand ontdekken, evaluatie van de instrumenten om leegstand te bestrijden, personeelsbezetting, hoe blijvende leegstand aanpakken. Je vindt hier de presentatie over het leegstandsbeleid van de Stad Oostende.
Toepassing Decreet Grond- en Pandenbeleid in concrete verkavelingsprojecten
Liselotte Mortier (AG SOB) heeft op dezelfde vergadering toegelicht hoe de stad Gent in drie concrete verkavelingsprojecten het Decreet Grond- en Pandenbeleid toepast en een stedenbouwkundige vergunning aflevert: Waterkluiskaai, Gaston Crommenlaan en Alsberghe Van Oost. Je vindt hier de presentatie van de Stad Gent.
Financiële waarborgregeling in het Decreet Grond- en Pandenbeleid
Op vraag van de stad Gent heeft het kenniscentrum bij de 13 centrumsteden opgevraagd op welke wijze zij de financiële waarborgregeling uit het Grond- en Pandendecreet uitwerken. Het kenniscentrum heeft op basis van de aangeleverde info een vergelijkende nota opgesteld en deze op 22 oktober 2010 ter info bezorgd aan de leden van de werkgroep grond- en pandenbeleid. Je vindt hier het overzicht van financiële waarborgregeling.