Nieuwsbrief 133

​Voor jongeren die niet over het nodige digitale materiaal beschikken of onvoldoende vaardigheden hebben om ermee te werken, dreigt de coronacrisis een grote achterstand te creëren,  zowel op school als bij hun zoektocht naar werk. Om op deze noodsituatie te reageren lanceerde de stichting P&V in samenwerking met de Koning Boudewijnstichting het project Linking Youth Up. Jes Brussels diende een project in én werd geselecteerd.
Ze geven de laptop niet zomaar mee, ‘Digitize Me’ is een interactief programma, waarbij onder andere mediawijsheid, online privacy, account beheer, digitale platformen, computational thinking en de digitale zoektocht naar opleiding en werk belicht worden. Na vier weken vorming en interactieve sessies krijgen de deelnemers een laptop mee naar huis en ontvangen ze een certificaat voor de digitale skills die ze aangeleerd hebben. Tijdens en na dit project blijft hun persoonlijke traject-begeleider hen ondersteunen waar nodig.  De jongeren kunnen zo optimaal en duurzaam gebruik maken van de laptop, wat leidt tot versterking van de jongeren en vergroting van de digitale inclusie. Lees hier in een interview met Siemon, trajectbegeleider bij JES Brussels meer over het traject en bekijk hier een video over Digitize me.

​De huidige gezondheidscrisis stelt de discussie over privacy opnieuw op scherp: als we een stukje van onze privacy opofferen kunnen we de crisis beter het hoofd bieden, zo wordt gesteld. Privacy en veiligheid worden in het gesprek vaak als concurrenten van elkaar gezien. Onderzoeker Dieter Burssens pleit voor een meer ordentelijk en genuanceerd debat. Privacy en veiligheid zijn beide belangen die de burger ten goede komen. Het is bijzonder belangrijk om ze zo goed als mogelijk met elkaar te verzoenen en privacy en veiligheid niet als concurrenten van elkaar te zien, maar beide als zeer belangrijke belangen die de nodige aandacht vragen. Hierbij zal men regelmatig de burgers moeten consulteren over wat zij aanvaardbaar achten. Het zijn zij die moeten bepalen welke gegevens mogen verzameld worden in functie van welke doelstellingen.  Je kan hier het integrale artikel lezen.

​Op 28 januari 2021 openden de stad Leuven en Atelier Circuler officieel de deuren van de Materialenbank, die gerecupereerde bouwmaterialen verkoopt die vzw Atelier Circuler ‘gered’ heeft uit oude gebouwen klaar voor sloop of renovatie. Daarnaast voorzien EcoWerf en De Kringwinkel ViTeS een structurele instroom van ‘afgeschreven’ materialen. Op deze manier krijgen kostbare bouwmaterialen een tweede leven.
Twee weken eerder trapte de stad Leuven het ‘Urban mining – project’ af. Hierbij worden waardevolle materialen gerecupereerd uit oude gebouwen, stadsgebouwen maar ook woningen, die een renovatie ondergaan of gesloopt worden. De materialen die er ‘gered’ worden, zijn vanaf nu te koop in de Materialenbank. Je vindt er voornamelijk verschillende soorten hout, maar ook metaal, isolatiemateriaal en binnen- en buitenschrijnwerk. Iedereen, particulieren maar ook organisaties en bedrijven, kan de materialen bestellen of reserveren voor bezichtiging via de webshop. Nadien kunnen de materialen afgehaald worden.  Meer informatie over het project vind je hier, de webshop van de materialenbank vind je hier. 

​Naast de drie bestaande pijlers: lessen Nederlands, maatschappelijke oriëntatie en trajectbegeleiding, voegt de Vlaamse regering een vierde pijler aan het nieuwe inburgeringsdecreet toe: sociale netwerking en participatie. Deze vierde pijler wil de participatie van nieuwkomers aan onze samenleving verhogen en hun sociaal netwerk versterken. Om dit waar te maken krijgt de inburgeraar een traject op maat aangeboden, bijvoorbeeld in de vorm van een buddywerking. Op die manier komt ook de gevestigde bevolking in contact met anderstalige nieuwkomers. 
Buddyprojecten kennen een groeiende populariteit en werden de afgelopen jaren toegepast in tal van domeinen van het sociaal-en welzijnsbeleid. Maar wat kunnen we nu juist begrijpen onder deze zogenaamde buddymethodiek? Wat kan de meerwaarde zijn van buddyprojecten in het integratieproces van nieuwkomers? Op welke uitdagingen botsen ze? En welke voordelen ondervinden buddy’s zelf van hun deelname aan het project? 
Wetenschappelijk directeur van het Hannah Arendt Instituut, Stijn Oosterlynck (UA), ging hierover in gesprek met Ilse De Vuyst (medewerker Samen Gentenaar, IN-Gent) en Bea Van Robaeys (Expertisecentrum Krachtgericht Sociaal Werk en auteur ‘Kwetsbaar Verbonden’). Bekijk hier het volledige gesprek.  Meer over het onderzoek rond buddywerkingen van het Hanna Arendt instituut lees je hier. 

​De stad Antwerpen is als partner in het Europese project SPONGE 2020 gestart met de aanleg van een innovatief systeem voor wateropvang. Hiermee bereidt de stad zich voor op de gevolgen van de klimaatverandering, zoals de toename van intensere neerslag en langere periodes van droogte en hittestress. Met Europese steun wordt een collectieve regenwaterput aangelegd die integraal deel zal uitmaken van de vernieuwde gedempte Zuiderdokken. De put zal meer dan 1.500.000 liter groot zijn en het water opvangen van de daken rond het plein van de Zuiderdokken. Het opgevangen hemelwater blijft daarbij beschikbaar voor hergebruik, zoals de bevloeiing van bomen door stadsdiensten, het reinigen en vullen van veegwagens, mogelijks deels zelfs als drinkwater (na zuivering).  Lees hier meer over het project SPONGE 2020.  Een video met alle informatie over de aanleg van de collectieve waterput vind je hier.

​ In het Vlaamse Gewest is in de periode 1990-2020 het aantal alleenwonenden veel sterker toegenomen dan het aantal volwassenen. De sterke toename van het aantal alleenwonenden ging gepaard met een wijziging van hun profiel. Anno 2020 bestaat de groep alleenwonenden meer dan in 1990 uit mannen, uit vijftigers, uit jongere ongehuwde en oudere gescheiden personen. Bij de jongere alleenwonenden valt de toename van het aantal niet-Belgen op. En meer dan voorheen wonen alleenwonenden nu ook buiten de centrumsteden. De aanleidingen om alleen te gaan wonen zijn doorheen de tijd veranderd. Men doet dit minder na het verlaten van het ouderlijke huis, maar vaker na een scheiding. Bovendien stromen meer alleenwonenden vanuit een ander gewest of vanuit het buitenland binnen in het Vlaamse Gewest. Het percentage alleenwonenden dat op jaarbasis ophoudt met alleen te wonen, is de voorbije twee decennia niet gewijzigd. Ook de aanleidingen om op te houden met alleen te wonen zijn amper veranderd. Je vindt het rapport hier.

​Op 30 november 2020 werd het nieuwe Charter van Leipzig over duurzame stedelijke ontwikkeling goedgekeurd door de informele Raad van EU-ministers voor stedenbeleid. Hoewel het geen bindend document is, erkent het toch overduidelijk de belangrijke rol van steden in de aanpak van een aantal globale, maatschappelijke vraagstukken. Het biedt ook een raamwerk waarbinnen steden die rol ten volle kunnen waarnemen. Je vindt hier meer informatie over het Leipzig Charter en hier de integrale tekst van het Handvest. 

​Lokale besturen stellen dagelijks vast dat burgers in beweging zijn. Er spelen zich maatschappelijke zoekprocessen af, waarin burgers het initiatief en het eigenaarschap opnemen. Ze creëren lokale laboratoria voor maatschappelijke innovatie. Binnen dit gebeuren wordt er niet zozeer gedacht vanuit klassieke ideologieën, maar er wordt ‘gehandeld’ om een probleem of uitdaging aan te pakken. 
De nieuwe burgerinitiatieven hebben geen vanzelfsprekende plaats in de reguliere overleg- en inspraakstructuren. Ook zijn de bestaande gemeentelijke subsidie- of ondersteuningsreglementen meestal niet van toepassing en de aanspreekpunten binnen de gemeenten corresponderen niet altijd met de vragen of initiatieven van burgers. Toch is er heel vaak goodwill bij lokale besturen en hun administraties. De initiatieven dragen immers vaak bij aan de kerntaak van een gemeente: zorg dragen voor de kwaliteit van het samenleven en van de gedeelde ruimte. Met de publicatie ‘TAKE FIVE, vijf minuten of langer nadenken over hoe gemeenten lokale burgerinitiatieven kunnen laten bloeien’ - een bundeling inzichten uit de praktijk - biedt Socius lokale besturen een leidraad voor het omgaan met burgerinitiatieven. 
Je vindt de publicatie hier. 

​Er is al enkele jaren een evolutie bezig van minder fysiek winkelen en meer online shoppen. De totale retail verkoop loopt niet noodzakelijk terug, wel verschuift het kanaal. De ontwikkelingen rondom corona hebben de verschuiving niet veroorzaakt, maar hebben wel bestaande ontwikkelingen vergroot en versneld. Dit alles heeft gevolgen voor de binnenstad die er steeds leger uit ziet.
Wouter Kersten, schrijver van dit essay en Platform 31- medewerker, neemt de lezer mee in een heuse denkoefening. Door te kijken over traditionele grenzen heen, ontvouwen zich stapsgewijs nieuwe inzichten maar ook handelingsperspectieven en mogelijkheden die een alternatief kunnen bieden voor het schrikbeeld van de lege binnenstad.  Je vindt hier het essay dat op 10 december 2020 gepresenteerd werd als onderdeel van het webinar ‘Een levendige stad is een veelzijdige stad’.  Dat webinar kan je hier bekijken.