Nieuwsbrief 62 - september 2014

​De stad Antwerpen kende de afgelopen jaren een snelle bevolkingsgroei, waardoor er vandaag reeds meer dan 500.000 inwoners binnen de stadsgrens wonen. Dit betekent een behoefte aan bijkomende woningen, maar ook voorzieningen en werkplekken. Met Labo XX onderzoekt de stad waar en hoe deze nieuwe ontwikkelingen opgevangen kunnen worden.
In Antwerpen vond stadsvernieuwing de voorbije decennia voornamelijk plaats in het centrum en in de 19de-eeuwse gordel van de stad. Omdat het gebied binnen de Singel dreigt dicht te slibben, kijkt de stad met Labo XX in de eerste plaats naar haar 20ste-eeuwse gordel: het gebied buiten de Singel. De stadsvernieuwing van de 20ste-eeuwse gordel kan niet op dezelfde manier aangepakt worden maar moeten vertrekken vanuit de eigenheid van dit gebied.
Wil verdichting een meerwaarde bieden, dan moet het om meer gaan dan het beantwoorden van de vraag naar huizen en voorzieningen. Via ontwerpend onderzoek legt Labo XX verschillende mogelijkheden bloot om de discussie over stadsgroei, verdichting en de 20ste-eeuwse gordel concreter en in detail te voeren. In de komende periode wordt deze discussie verder gevoerd en gevoed vanuit de verschillende invalshoeken en voorstellen van de vier ontwerpteams. Op maandag 24 november organiseert de stad samen met het Vlaams Architectuurinstituut alvast een vakcongres in De Singel om de resultaten van het ontwerpend onderzoek met een breed vakpubliek te bespreken. Meer informatie hierover volgt in de komende weken. Je vindt hier meer informatie over Labo XX.

​Om tegemoet te komen aan de vraag om de overload aan 'Europese' informatie (sites, events, projecten…) te filteren op hun belang voor de centrumsteden en een maximale doorstroming van de geselecteerde informatie naar de steden te garanderen zal het Kenniscentrum haar Europawerking verder digitaliseren via haar nieuwsbrief en website. In deze september-editie vestigen we de aandacht op zeven initiatieven. Meer informatie vind je hier.

​Lokale en Vlaamse ambtenaren werken vaak samen. Lokale ambtenaren krijgen heel wat vragen van collega's bij de Vlaamse overheid. Omgekeerd ontvangen ook medewerkers bij de Vlaamse overheid uiteenlopende informatie van lokale ambtenaren. Om die samenwerking te verbeteren, organiseert het Departement Bestuurszaken van de Vlaamse overheid op 23 oktober in het VAC Gent een inspiratiedag over de uitwisseling van informatie tussen lokale en Vlaamse overheden. Je vindt hier het programma en alle praktische informatie en hier het inschrijvingsformulier.

​Niet iedereen kan een woning kopen of bouwen (wegens onvoldoende startkapitaal, een te hoge afbetaling …). Een woning huren is dan wel goedkoper, maar je bouwt er geen kapitaal mee op. Toch heeft iedereen recht op een gepaste, betaalbare en kwalitatieve woning. Hoe kan dit recht op wonen vertaald worden naar een betaalbare oplossing, zowel voor burgers als overheden? Sinds 2011 werkt de streekintercommunale IGEMO aan het concept 'Hybride woningmarkt'. Ze voerden samen met Ernst & Young een haalbaarheidsstudie uit om na te gaan binnen welk kader de hybride woningmarkt haalbaar is. Het onderzoek analyseert het kader op juridisch, fiscaal, bouwtechnisch en economisch vlak. IGEMO presenteert het concept, het onderzoek, de haalbare scenario's en aanbevelingen tijdens een studiedag op vrijdag 3 oktober. Op deze studiedag zal ook een publicatie over de hybride woningmarkt voorgesteld worden. Je vindt hier het programma, alle praktische informatie en de inschrijvingsmodule.

​In 2013 ontwikkelde Vito in opdracht van het Kenniscentrum Vlaamse Steden TRAKSIS, een referentiekader voor stedelijke transitie-initiatieven. Het bevat een niet uitputtende lijst van aandachtspunten of leerrichtingen voor transitieprojecten in steden. Je vindt hier het eindrapport.
Om ervoor te zorgen dat ambtenaren en politici TRAKSIS in de vingers krijgen en in de toekomst ook gebruiken, organiseert het Kenniscentrum op 4 november een studiedag. Indien u graag de uitnodiging met het definitieve programma ontvangt, stuur dan een mailtje naar info@kenniscentrumvlaamsesteden.be 

​Op woensdag 15 oktober 2014 organiseert het Steunpunt TRADO de studienamiddag 'Duurzaamheid in wonen en ruimte: leren van transitiedenken'. Ze stellen daar de resultaten van hun onderzoek over duurzame stadsprojecten en over nieuwe vormen van governance om het bouw- en woonsysteem duurzamer te maken voor. Ze bespreken ook de mogelijke rol van impactanalyse van strategische beleidsplannen (zoals het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen) als instrument voor transitiebeleid.
In het kader van INTRAP zullen experten van het Steunpunt Ruimte en het Steunpunt Wonen een transdisciplinaire kijk geven op de thema's die transitie-onderzoekers naar voor schuiven. Daarnaast komen tijdens de studienamiddag ook vertegenwoordigers van de overheid, het bedrijfsleven en het werkterrein aan het woord. Deelname is gratis. Je vindt hier het programma en hier de inschrijvingsmodule.

​Voor een kleine regio als Vlaanderen zijn een strategische visie en een toekomstgericht beleid noodzakelijk wil ze internationaal meespelen. Toekomstverkenningen bieden daarbij een goed houvast, ze brengen uitdagingen in kaart en tonen welke opportuniteiten zich voordoen. In 2006 pionierde de Vlaamse Raad voor Wetenschap en Innovatie met zijn verkenningsstudie.
Een kleine acht jaar later stelt de VRWI zijn vervolgstudie voor: 'VRWI Toekomstverkenningen 2025'. Ze gingen uit van een set socio-economische uitdagingen waarmee Vlaanderen in steeds belangrijkere mate geconfronteerd zal worden. Denk daarbij aan de vergrijzing, de verstedelijking, energievraagstukken enz. Waar staan we in Vlaanderen sterk om deze uitdagingen aan te pakken? Waar kan Vlaanderen het verschil maken? Wat zijn onze prioriteiten?
De toekomstverkenningen formuleren hierop een antwoord met zeven transitiegebieden waarop de bedrijven, onderzoekers, sociale partners, burgers en beleidsmakers van morgen dienen in te zetten. Meer dan 230 experten werkten mee aan deze toekomstverkenningen. De oefening heeft geleid tot aanbevelingen voor de nieuwe Vlaamse Regering. Je vindt hier een brochure die een beknopt overzicht biedt van de resultaten uit het eindrapport. Wie meer wil weten, vindt hier de integrale tekst.
Op woensdag 8 oktober stelt de VRWI de bevindingen uit het rapport uitgebreid voor tijdens zijn colloquium in Square in Brussel. Tijdens het colloquium stellen zes sprekers een praktische case voor uit het veld waarin de prioriteiten uit de zes verticale transitiegebieden nu al gerealiseerd worden. Het horizontale transitiegebied 'Society 2025' komt dan weer uitvoerig aan bod tijdens een debat. Je vindt hier het programma en hier de inschrijvingsmodule.

​Op 14 oktober organiseert de Sociale InnovatieFabriek en groots inspiratie- en netwerkevent in The Egg in Brussel: WIN∞ . Een sociale innovatie is een innovatieve oplossing voor een maatschappelijke uitdaging. De Sociale InnovatieFabriek is een plek waar inspiratie, ontmoeting, werken en experimenteren rond sociale innovatie en ondernemerschap centraal staan. Tijdens het inspiratie- en netwerkevenement WIN∞ maak je kennis met de mensen en organisaties achter de innovatieve concepten. Bevraag hen over hun aanpak, partners, financiering of tips en laat je inspireren tijdens korte pitchsessies en praktijkgetuigenissen. Wil je liever brainstormen over maatschappelijke impact of bijleren over sociale business modellen? Of ben je benieuwd naar de boodschap van keynote speaker Jonathan Bland? Stel op 14 oktober je eigen programma samen, laat je prikkelen en denk mee over vernieuwende oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen. Het volledige programma en alle praktische informatie vind je hier.

​

'Hoe kunnen we mensen betrekken bij projecten om van hun stad een aangename plaats te maken waar het goed is om samen te leven?' In vijf stadsateliers in Oostende, Kortrijk, Brussel, Gent, Hasselt & Genk hebben de inwoners samen met kunstenaars, architecten, stadsplanners, designers, filosofen en wetenschappers, jong of oud, amateur of professioneel, nagedacht over en ideeën geformuleerd over de stad van morgen. De voorbije maanden is er hard gewerkt om van deze goede ideeën concrete plannen te maken. De evolutie van al deze boeiende projecten kan je op de voet volgen op het webplatform van Atelier De Stad. In het najaar volgt op Canvas een Week van de Stad (27-30 oktober) en een documentaire reeks over elk van de vijf stadsateliers (vanaf 2 november). Meer informatie vind je hier.

​