Nieuwsbrief 73 - september 2015

​Op 20 oktober organiseren het Team Vlaams Bouwmeester en het Kenniscentrum Vlaamse Steden met de medewerking van CRKC, VVSG en Vlinter een studievoormiddag over de herbestemming van parochiekerken. Het besef dat de toekomst van de parochiekerken in Vlaanderen een bijzonder grote uitdaging is, neemt zienderogen toe. Vlaanderen staat hierin trouwens niet alleen, wereldwijd worden kerkgebouwen getransformeerd om onderdak te geven aan nieuwe functies. Reeds geruime tijd beraden vertegenwoordigers van steden en gemeenten enerzijds en centrale kerkbesturen en kerkfabrieken anderzijds zich over deze problematiek. Elementen voor afweging en selectie worden verankerd in parochiekerkenplannen, haalbaarheidsonderzoeken brengen duidelijkheid over zinvolheid en betaalbaarheid van suggesties voor herbestemming of nevenbestemming. Deze studievoormiddag moeten verantwoordelijken van steden, gemeenten en kerkbesturen inspireren om proces en ombouw op een kwalitatieve manier aan te pakken. De agenda wordt dan ook niet opgebouwd rond procedures en wetgevend kader, maar veeleer rond concrete afwegingsmethodieken en zeer veel praktijkvoorbeelden uit binnen- en buitenland. Je vindt hier het programma en alle praktische informatie.

​Om tegemoet te komen aan de vraag om de overload aan 'Europese' informatie (sites, events, projecten…) te filteren op hun belang voor de centrumsteden en een maximale doorstroming van de geselecteerde informatie naar de steden te garanderen zal het Kenniscentrum haar Europawerking verder digitaliseren via haar nieuwsbrief en website. In deze september editie vestigen we de aandacht op vier initiatieven. Meer informatie vind je hier.

​De stad Brugge lanceerde vorig jaar met 'De toekomst van Brugge' een platform voor nieuwe toekomstgerichte initiatieven die een positieve invloed hebben op de verdere ontwikkeling van de stad. Ideeën die van onderuit komen, worden tijdens toekomstateliers begeleid tot realistische en uitvoerbare projecten. Heel wat Bruggelingen namen ondertussen bruisende projecten in handen. Tijdens het 'Festival van de toekomst' op donderdagavond 15 oktober wordt het Concertgebouw volledig ingepalmd om wat is, wat wérkt en wie of wat eraan komt, in de kijker te zetten. Na een jaar werken met veel Bruggelingen vol goede, haalbare of bizarre ideeën, drijft één kwestie boven: Bruggelingen zoeken plaats. Het festival zet daarom speciaal in op het thema 'ruimte'. Via werksessies, inspiratiemomenten en een talkshow worden bezoekers uitgedaagd om na te denken en samen te werken aan de soms schaarse of weinig toegankelijke ruimte in de stad. Ze kunnen er kennis maken met het nieuwe mobiliteitsplan én meewerken aan het ruimtelijk structuurplan dat binnenkort wordt opgemaakt. Ook voor Brugse starters wordt ruimte voorzien om hun eerste stappen te zetten. Meer informatie en het volledige programma van het 'Festival van de toekomst' vind je hier.

​Op 29 mei organiseerde het Kenniscentrum een studievoormiddag 'Denken en handelen op stadsregionaal niveau'. Filip De Rynck (UGent) sloot de studievoormiddag af met de formulering van een stadsregionale agenda voor Vlaanderen. Intussen is onder meer dat materiaal vertaald in een essay verschenen in Lokaal. Je vindt hier de integrale tekst.

​Sinds kort kan een eigenaar-bewoner die een vrije kamer heeft, in Gent één 'hospitakamer' verhuren mits hij hiervoor een stedenbouwkundige vergunning heeft. De verhuring beperkt zich tot één kamer en de alleenstaande huurder deelt minstens toilet of bad/douche of keuken met de eigenaar van de woning. Het project 'Hospitawonen 55+' wil een antwoord bieden op een aantal actuele noden rond wonen, zorg en welzijn. De 55-plusser woont vaak alleen in een te grote woning, terwijl alleenstaanden met een bescheiden inkomen vaak moeilijk een kwaliteitsvolle en betaalbare woning vinden. Het samenbrengen van deze twee doelgroepen, met de nodige professionele opvolging, is een (financiële) meerwaarde voor beide partijen. De verhuurder kan rekenen op de ondersteuning van een professionele projectmedewerker en geniet van de voordelen van het samenwonen met een huurder. De huurder, die een beperkt aantal ondersteuningstaken op zich neemt, kan genieten van een kwaliteitsvolle kamer én een betaalbare huurprijs. Dit gebeurt uiteraard allemaal in onderlinge afspraak. De stad Gent hoopt via deze alternatieve woonvorm dat beschikbare woningen beter benut kunnen worden. Meer informatie over 'hospitawonen' vind je hier.

​AGIOn voerde een onderzoek uit naar de ruimtelijke vertaling van de Brede school. Het onderzoek vertrekt van de definitie van de brede school in Vlaanderen "Een Brede School is een samenwerkingsverband tussen verschillende sectoren die samen werken aan een brede leer- en leefomgeving met als doel maximale ontwikkelingskansen voor álle kinderen en jongeren." Deze definitie is opgemaakt door het Steunpunt Diversiteit en Leren, het vroegere Steunpunt GOK. AGIOn stelt zich in dit onderzoek de vraag wat deze aanpak betekent voor de ruimtelijke omgeving en voor de (school)gebouwen waarin brede scholen zich bevinden. Het rapport is opgedeeld in verschillende delen (Brede school in binnen- en buitenland - Brede school en ruimte - totstandkoming- beheer en exploitatie – voorstellen). Je vindt hier het volledige rapport en hier de samenvatting.

​De Slim in de Stad-prijs komt in de plaats van de Thuis in de Stad-prijs. Deze oproep betreft een conceptenwedstrijd, de prijs wordt niet uitgereikt aan een gerealiseerd project. Thuis in de Stad gaat op zoek naar het meest innovatieve en creatieve concept over de stad van de toekomst. Vlaams minister van Stedenbeleid Liesbeth Homans roept de centrumsteden en VGC op om daarover een concept in te dienen. Dat kan tot 15 november 2015. De sterkste concepten om te evolueren naar een slimme stad maken kans op een prijs. Het prijzengeld bedraagt 150.000 euro en wordt toegekend aan een of meerdere concepten (maximaal 3). De presentatie gebeurt voor een jury die deels bestaat uit vertegenwoordigers van de steden en deels uit deskundigen. Bij de beoordeling zal niet enkel gekeken worden naar het innovatieve karakter van het concept maar ook onder meer de duurzaamheid, originaliteit en attractiviteit zal een rol spelen. De prijs wordt uitgereikt tijdens een congres dat doorgaat in het voorjaar van 2016. Je vindt hier meer informatie, het wedstrijdreglement en het inschrijvingsformulier.

​Een grote groep minder vermogenden zijn al lang blij als ze een betaalbaar onderdak gevonden hebben. Bijkomende marge om te investeren in die woning is er veelal niet. Wat betekent duurzaamheid voor hen? Wat zou de kleinst haalbare stap kunnen zijn en door wie moet die gezet worden? Op 19 oktober organiseert DuWoBo in het VAC te Gent een nieuwe transitiearena met als thema 'Betaalbaarheid, haalbaarheid en sociale verdringing versus duurzaam wonen en bouwen'. De transitiearena start met een toelichting van Sien Winters, onderzoeksleider wonen bij HIVA, over o.a. de betaalbaarheid en kwaliteit van wonen, de organisatie en financiering van het woonbeleid, de sociale huisvesting, de private huurmarkt, en de relatie tussen wonen en zorg. Vervolgens worden een tiental concrete cases gepresenteerd en zal er in werkgroepen dieper ingegaan worden op verschillende deelproblematieken. De dag wordt afgesloten met een lezing van Femke Bijlsma van Meneer De Leeuw, werkplaats voor innovatie en maatschappelijke verandering. Meer informatie over het programma en de cases vind je hier.

​Recent werd het rapport GIS-monitor 2015 gepubliceerd. Dit rapport geeft een overzicht van het GIS-gebruik bij de lokale besturen in Vlaanderen. Je vindt het rapport hier.

​