Nieuwsbrief 83 - augustus 2016

​Incredible Edible (ongelooflijk eetbaar) is een stadslandbouwproject dat in 2007 werd gestart door Mary Clear, Pamela Warhurst en een groep gelijkgestemde mensen in Todmorden, een stadje van ongeveer 15.000 inwoners tussen Leeds en Manchester. Het project heeft als doel om mensen bij elkaar te brengen door middel van acties rond lokaal voedsel. Aanvankelijk werden alle openbare plekken van Todmorden volgeplant met kolen, aardbeien, bonen, tomaten, … in plaats van bloemen en struiken. De bloembak voor het politiekantoor, een kruidentuin langs het kanaal, een broccoliveld langs het spoor, … allemaal werden ze volgeplant en onderhouden door vrijwilligers. Wanneer de groenten rijp zijn voor de oogst, mag wie dat wil ze plukken en meenemen naar huis. Maar het stopt niet bij het aanplanten van groenten in parken, parkeerplaatsen en naast het ziekenhuis. Incredible Edible richtte ook een opleidingscentrum op voor kinderen en jongeren om te leren tuinieren en groenten kweken. Verder stimuleren ze burgers om voedsel zoveel mogelijk lokaal te kopen via krachtige campagnes, markten, feesten en andere evenementen. Sinds haar oprichting heeft de aanpak van Incredible Edible een enorme opgang gemaakt in talloze steden en gemeenten. Er zijn nu 120 officiële Incredible Edible groepen in het Verenigd Koninkrijk en meer dan 700 groepen wereldwijd . Al deze vrijwilligers hebben zich verenigd in het Incredible Edible Network. Tijdens de lezing op de Lokale voedseldag zal Mary Clear, één van de oprichtsters van Incredible Edible Todmorden, stilstaan bij het succes en de uiteenlopende ecologische, economische én sociale voordelen van de eetbare stad. Meer informatie over Incredible Edible in Todmorden vind je hier, een overzicht van de activiteiten wereldwijd vind je hier. Inschrijven voor de Lokale voedseldag kan hier. 

Om tegemoet te komen aan de vraag om de overload aan 'Europese' informatie (sites, events, projecten…) te filteren op hun belang voor de centrumsteden en een maximale doorstroming van de geselecteerde informatie naar de steden te garanderen zal het Kenniscentrum haar Europawerking verder digitaliseren via haar nieuwsbrief en website. In deze augustus editie vestigen we de aandacht op zeven initiatieven. Meer informatie vind je hier.​

​Ook in 2016 lanceert het Agentschap voor Natuur en Bos een oproep voor vernieuwende, creatieve groenprojecten bij openbare besturen. 'Natuur in je Buurt' gaat voor meer en betere natuur dicht bij de mensen. Parken en tuinen, stadsbossen, volkstuinen, maar ook straten en pleinen, bedrijventerreinen, begraafplaatsen en gebouwen kunnen voor meer natuur in steden en gemeenten zorgen. Vaak wordt op die plaatsen voor steen of beton gekozen. En dat kan anders. Ze gaan op zoek naar 1 Vlaamse laureaat voor een subsidie van 250.000 euro, en 10 provinciale laureaten voor een financiële ondersteuning van elk 50.000 euro (2 per provincie).
Je kiest zelf of je een project indient dat meedingt naar de titel 'Vlaamse laureaat' dan wel naar de titel 'provinciale laureaat'. Eenzelfde project kan slechts in 1 categorie worden ingediend. De deadline om je project in te dienen is 30 september 2016. Je vindt hier meer informatie en hier de infobundel die de selectievoorwaarden (en bijkomende selectievoorwaarden voor Vlaamse laureaat), de procedurestappen en de te volgen format ter indiening van projectvoorstel voor provinciale en Vlaamse laureaat bevat.

​In 2016 werden een aantal onderzoeken van het Steunpunt Wonen opgeleverd met als thema sociale huisvesting. Wie behoort tot de doelgroep van de sociale huur? Hoe groot is die groep? En heeft de groep op de wachtlijst ook effectief nood aan een sociale woning?...  Wie schrijft zich in voor een sociale huurwoning bij een SHM of SVK? Wie krijgt een woning? Hoe lang blijft de kandidaat op de wachtlijst? Hoe lang blijft men sociale huurder? … In vijf nieuwe rapporten over de sociale huur zochten de onderzoekers naar een antwoord op deze en aanverwante vragen. In een zesde rapport vatten ze de voornaamste bevindingen van 4 jaar onderzoek over sociale huur samen en vertalen ze dit naar beleidsvragen. Recent ondertekende minister Homans de beheersovereenkomst voor het Steunpunt Wonen 2016-2020. Je vindt hier de linken naar de zes rapporten en het goedgekeurde meerjarenplan.

​De essentie is de bijzondere wisselwerking tussen het enthousiasme van buurtbewoners om samen dingen te ondernemen en de wijkambtenaren. Deze laatste laten hun gebruikelijke instrumenten en methodieken voor de wijkaanpak even in de la liggen en gaan op zoek naar wat er in de wijk beweegt en helpen dat te laten uitgroeien. De methode 'do, love, reflect, thank' heet dat als contrast met de projectmatige manier van 'plan, do, check, act', Woorden als liefde en dankbaarheid geven al aan dat de wijze waarop gemeenteambtenaren zich in de wijk nestelen en bewoners benaderen van cruciaal belang is.
Gerlinda Tijhuis, de gebiedsmanager,  schreef een handboekje over de aanpak 'ritselmanagement voor dummies'. Je vindt hier het artikel 'Op zoek naar een nieuwe verhouding tussen samenleving en overheid'. Hier en hier vind je filmpjes over Voorstad Oost en hun aanpak en hier de publicatie 'Ritselmanagement voor dummies'.

​Ondernemingen trekken steeds vaker weg uit de kern van gemeenten. Indien er rekening gehouden wordt met een aantal voorwaarden kunnen veel bedrijfsactiviteiten wel degelijk verzoend worden met woon- of andere functies. Een doordachte verweving van wonen en ondernemen biedt immers een pak kansen en oplossingen. Intercommunale Leiedal werkte binnen het project Kameleon twee sporen uit om het ondernemingsvriendelijk beleid van gemeenten meer slagkracht te geven. Er werd een verbeterd dienstverleningsproces uitgewerkt op basis van een gedetailleerde analyse van de huidige gemeentelijke dienstverlening en klantenverwachtingen. Tegelijk werd er werk gemaakt van een proactief beleid dat gemeenten een beter inzicht geeft over welke type activiteiten mogelijk en/of wenselijk zijn op specifieke locaties in de kern, en onder welke voorwaarden. Algemene documentatie, inspiratie-voorbeelden en achtergrondinformatie over het project Kameleon vind je hier. Een animatiefilmpje dat toont hoe Leiedal de ruimte voor ondernemen in de kern wil optimaliseren en welke instrumenten hiervoor ontwikkeld zijn vind je hier. 

​In het najaar lanceert de VRP de opleiding 'Stads- en dorpskernvernieuwing' (opvolger van de Masterclass Stadsprojecten). Het programma vertrekt vanuit de huidige visie op Stedenbeleid in Vlaanderen, maar richt zich ook tot kleinere steden en gemeenten. Hoe diverse kwalitatieve woonprojecten in steden en dorpen tot stand komen, hoe de financiële haalbaarheid van open ruimte wordt doorgerekend, wat co-creatie & burgerinitiatieven kunnen bijdragen tot de ruimte en wat de multimodale stad inhoudt, zijn vragen die aan bod komen. Met de themadagen willen de VRP, Team Vlaams Bouwmeester en Team Stedenbeleid inspiratie bieden aan stedenbouwkundig ambtenaren, lokale politici, gemeenteraadsleden, GECORO-leden, ontwerpers, planners, actieve burgers … bij het voeren van een kwaliteitsvol, weldoordacht ruimtelijk beleid.
De opleiding 'Stads- en dorpskernvernieuwing' bestaat uit een traject van vijf themadagen dat je volledig of per lesdag kan volgen. De reeks wordt afgesloten met een dagexcursie naar Amsterdam begin 2017. Je vindt hier meer informatie, hier het programma voor elk van de vijf dagen en de inschrijvingsmodule.