Nieuwsbrief 124

​Zoals elk jaar presenteert het Kenniscentrum in haar jaarverslag een overzicht van haar werkzaamheden in het afgelopen jaar. Bij elk beeld hoort één van de thema’s of programma’s waarrond het Kenniscentrum in de loop van 2019 initiatieven heeft ontwikkeld. Neem hier een kijkje.

​De meerjarenprogramma’s ruimtelijk rendement, O(mgeving) B(eleid) M(anagement)informatie en gebiedsgericht werken bouwen in 2020 verder op het elan van vorige jaren. Een aantal deelprogramma’s krijgen een versnelling, verdieping of verbreding. In 2019 realiseerden een aantal centrumsteden en een zorgbedrijf een sterk staaltje van samenwerking rond ORBA, de tool waarmee aan de hand van indicatoren, projecten en releases, de voortgang van verwezenlijkingen in het kader van het bestuursakkoord kan opgevolgd worden.  In 2020 onderzoeken we hoe we die tool ook kunnen delen met andere gemeenten. Daarnaast wordt ook het speerpuntenprogramma rond Smart Cities in 2020 heel concreet. We werken vanuit twee invalshoeken rond het thema rechten: rechtenverkenning en automatische rechtentoekenning.  Daarnaast verkennen we ook welke andere maatschappelijke uitdagingen de centrumsteden en VGC op een gelijkaardige wijze wensen aan te pakken. Tenslotte krijgt het programma ‘Stadsgenoten’ dat intussen zijn verkennende fase achter de rug heeft concrete invullingen. Veel leesplezier met het jaarplan dat je hier vindt.

​Op dit moment zijn er in Vlaanderen geen betrouwbare cijfers beschikbaar over dak- en thuisloosheid. Omdat betrouwbare data de basis vormen voor een effectief beleid, gaan zowel de Stad Leuven als de Stad Gent in zee met onderzoeksgroep LUCAS-KU Leuven om de daklozentellingen te realiseren. Deze onderzoeksgroep was partner in MEHOBEL, een studie waarin onderzoekers uit de drie landsdelen samen zochten naar een goede strategie om dak- en thuisloosheid te meten. De coördinatie gebeurt in beide steden door professor Koen Hermans, expert in het realiseren van daklozentellingen. Beide tellingen gebeuren volgens dezelfde methode (point in time telling), weliswaar rekening houdend met en aangepast aan de lokale situatie. De point in time telling houdt in dat op één moment alle dak- en thuislozen gescreend worden. Je vindt hier meer informatie.

Voor de twaalfde keer organiseert de Vlaamse overheid een oproep voor nieuwe strategische projecten. Publieke actoren die door het realiseren van een concreet project bijdragen aan de ruimtelijke kwaliteit van Vlaanderen, kunnen deze subsidie aanvragen. Dit project moet uitvoering geven aan het ruimtelijk beleid op bovenlokaal niveau en de interbestuurlijke samenwerking via gebiedscoalities op het terrein bevorderen. 

Geselecteerde strategische projecten krijgen een subsidie voor de loonkosten en werkingskosten van een professionele projectcoördinatie, voor 80% van de gemaakte kosten, tot maximum 100.000 euro per jaar, gedurende maximaal 3 opeenvolgende jaren.  Aanvullend kunnen de geselecteerde strategische projecten ook een subsidie krijgen voor de verwerving van grond, voor 40% van de verwervingskosten, tot maximaal 500.000 euro. Aanvraagdossiers kunnen ingediend worden tot en met 17 juli 2020.  Je vindt hier de voorwaarden en het aanvraagformulier.

Zonnepanelen op je dak zijn interessant voor je energiefactuur én voor het klimaat. Maar niet ieder dak is geschikt, en niet elk gezin kan de investering betalen. Toch zijn er overal in de stad daken die ideaal zijn voor zonnepanelen, maar die momenteel niet gebruikt worden. Denk bijvoorbeeld aan schoolgebouwen. Enkele buurtbewoners van Sint-Amandsberg hadden dit ook gezien. Ze trokken met dit probleem naar de Stad.

Vier jaar lang zochten ze naar antwoorden en oplossingen. Verschillende partners (burgercoöperatie EnerGent, Samenlevingsopbouw, Ecopower, Eandis, Universiteit Gent, De Energiecentrale en de Stad Gent) sloegen de handen in elkaar onder de noemer ‘Buurzame Stroom’. EnerGent coördineerde het project.

Op 28 januari 2020 werden op een slotevent de realisaties besproken en de belangrijkste conclusies toegelicht. Tegelijk kwamen uit het project ook een aantal belangrijke (beleids-) aanbevelingen. Alles werd uitvoerig gedocumenteerd in een eindrapport. Naast de eerder genoemde conclusies bevat dit rapport overzichtelijke doelgroep fiches met vaststellingen en aanbevelingen voor een aanpak op  maat afgestemd op de doelgroep: van gezinnen in een eigen woning en (sociale) huurders tot eigenaars van panden met grote daken.  Je leest hier meer over het project Buurzame Stroom. Het volledige eindrapport vind je hier.

​Een nieuwe taal leren lukt het best wanneer je vaak met die taal in contact komt en veel oefent, ook buiten de taalles. Daarom ontwikkelde de KU Leuven samen met een aantal partners NedBox, een nieuwe website waar anderstalige volwassenen Nederlands kunnen oefenen aan de hand van authentiek en actueel beeld- en tekstmateriaal. Op NedBox vinden ze tv-fragmenten en krantenartikelen met levensechte oefeningen, zoals een formulier invullen of een geboortekaartje lezen.  Momenteel vind je hier ook heel wat tips, filmpjes en oefenmateriaal over de maatregelen en sociale aspecten rond het coronavirus.   Een lokaal bestuur kan de website gebruiken om informatie over het coronavirus onder de aandacht te brengen van anderstaligen. Je vindt hier de website en hier de facebookpagina van de organisatie.

​In 2018 besliste de Nederlandse regering het innovatiebeleid voortaan anders in te richten. Vanaf nu moest innovatiebeleid vooral gericht zijn op vier grote maatschappelijke thema’s: energietransitie en duurzaamheid; landbouw, water en voedsel; gezondheid en zorg en veiligheid. Door de complexiteit van de gekozen thema’s zal een klassiek innovatiebeleid, waarbij onderzoekers werken in disciplinaire of publiek-private programma’s niet meer volstaan. Bij elk thema moet een groot aantal partijen samenwerken, niet enkel de gebruikelijke partners als kennisinstellingen, bedrijven, onderzoekfinanciers en ministeries maar ook startups, regionale overheden en burgerorganisaties. Dat vraagt verandering in het klassieke kennisecosysteem: wetenschappers moeten meer samenwerken met overheden en maatschappelijke partijen om te komen tot transities.  Deze nieuwe strategie wordt Missiegedreven innovatiebeleid genoemd. Het Nederlandse Rathenau instituut houdt de strategie tegen het licht en vertelt ons wat, hoe en waarom?  Je leest er hier alles over.

De stad Eindhoven geeft in het inspiratieboek voor Nature-Based Solutions aan de hand van definities, problemen, oplossingen en uitwerkingen een beeld van Nature-Based Solutions. Nature Based Solutions zijn oplossingen/ideeën die geïnspireerd zijn op de natuur of ondersteund worden door de natuur, met als doel om de problemen die klimaatverandering met zich meebrengt te verminderen of tegen te gaan. Klimaatverandering vergroot de kans op hittestress, wateroverlast, slechte waterkwaliteit, slechte luchtkwaliteit, afnemende biodiversiteit en matige leefkwaliteit. Nature-Based Solutions bevat oplossingen voor elk van deze problemen. Door de veelzijdigheid van deze Nature-Based Solutions komt het vaak voor dat, hoewel elke oplossing is gericht op één specifiek probleem, er veel co-baten zijn die tegelijkertijd ook andere problemen (deels) oplossen. 

Het boek bevat ook enkele voorbeelden van ontwerpen op verschillende schaalniveaus en met verschillende doeleinden. Je vindt het inspiratieboek hier.

‘Wat Zegt De Wetenschap' is een nieuw videoformat van Universiteit van Vlaanderen waarbij een wetenschapper in enkele minuten de feiten, nuance en context over een actueel onderwerp op een rijtje zet of in perspectief plaatst. Je vindt hierna een aantal video’s over vragen die in deze coronatijden leven: Waarom zijn vaccins zo belangrijk? Waarom duurt het zo lang voor er een vaccin tegen corona is?  Hoe maakt het coronavirus jouw lichaam kapot? Wat doet de coronacrisis met onze psyche?

Voor wie informatiemoe is wat corona betreft, bevat de format nog een pak andere thema’s.  Je vindt ze hier.