Nieuwsbrief 121

​Bij het aantreden van een nieuwe regering maken de ministers in beleidsnota’s hun beleidsintenties kenbaar voor de hen toegewezen bevoegdheden. Het Kenniscentrum heeft voor een aantal thema’s die belangrijke linken hebben met de programma’s van het Kenniscentrum thematische screenings gemaakt dwars door alle beleidsnota’s heen. Je vindt de thematische screenings hier.

De doelstellingen van de Vlaamse overheid op vlak van woningkwaliteit zijn ambitieus. Zo stelt het Vlaams woonbeleidsplan dat in 2050 alle woningen van toereikende kwaliteit moeten zijn. Vanuit het beleidsdomein energie wordt gestreefd naar bijna-energieneutraliteit voor alle woningen. Het is duidelijk dat met de huidige renovatie-activiteit deze doelstellingen niet gehaald zullen worden.
Het Steunpunt Wonen wilde via drie onderzoekpistes enerzijds een beter zicht krijgen op de aard en de omvang van de renovatieactiviteit: welk type van huishoudens renoveert juist wel of juist niet en in welke fase van de levenscyclus wordt het meest gerenoveerd en anderzijds inzicht krijgen in de drempels die er bestaan om te renoveren. Dat resulteerde in drie onderzoeksrapporten.
In het rapport ‘Inschatting van de renovatiekosten om het Vlaamse woningpatrimonium aan te passen aan de woningkwaliteits- en energetische vereisten’ wordt nagegaan wat (benaderend) de kostprijs is om het Vlaamse woningpatrimonium te doen beantwoorden aan deze doelstellingen.
In het rapport ‘Drempels voor renovatie langs de vraagzijde’ wordt op basis van bestaande enquêtes (Grote Woononderzoek 2013, REG-enquête 2017, Woonsurvey 2018) nagegaan welke huishoudens renoveren en welke niet.
In het rapport ‘Drempels voor renovatie aan de aanbodzijde’ wordt een inschatting gemaakt van de huidige renovatie-activiteit op basis van data over de verlaagde BTW van 6% voor residentiële onderhouds- en renovatiewerken.
Een vierde en laatste rapport bevat vaststellingen en aanbevelingen. Je vindt de documenten hier.

DataBroker is een door Vlaanderen ondersteund City of Things project waarbij Stad Gent en Digipolis Gent samen met hun partners Antwerpen, Brugge, Genk en Roeselare onderzoek doen naar een DataBroker met als doel een modelbestek voor een generiek decentraal dataplatfom te maken die verschillende overheden in staat stelt hun (IOT) data te delen en te publiceren. Ze bundelden hun krachten omdat men vaststelde dat (IOT) data op dit ogenblik onderbenut zijn.
Doordat steden vaak voor een bepaalde usecase teruggrijpen naar één specifieke oplossing, zitten data op dit moment vast in silo’s, applicaties of een dienst. Wanneer die data vrij zou komen voor open gebruik of publicatie kunnen we tot meer inzichten of samenwerkingen komen. Het kan interessant zijn om bijvoorbeeld statische data te combineren met realtime data of met historische data. Een DataBroker zou dit mogelijk maken met aandacht voor datakwaliteit of – beheer, privacy of verantwoordelijkheden,…
Aan de hand van verschillende usecases gingen de projectpartners samen met IMEC op zoek naar een gezamenlijke definitie voor een DataBroker. Op basis van deze definitie werden de technische en functionele behoeftes van een DataBroker in kaart gebracht en werd een logische architectuur opgemaakt. Verschillende scenario’s voor samenwerking rond het opzetten, het beheren en uitbaten van zo’n DataBroker werden onderzocht. Zetten bedrijven een DataBroker op waar steden (betalend) gebruik van mogen maken? Kan één stad een DataBroker alleen opzetten en onderhouden? Kan er gezamenlijk een DataBroker worden opgezet? Wie is verantwoordelijk voor welk onderdeel?
In de loop van het project werd verkend vanaf wanneer een technisch concept als een DataBroker voor een lokale overheid een instrument kan worden, en welke kennis en expertise daarvoor nodig is.
Advocatenkantoor De Groote De Man ondersteunde het projectteam voor het juridische aspect en het opstellen van het modelbestek met bijhorende handleiding. Daarvoor wierpen ze een blik op de nodige gebruikersovereenkomsten of -licenties. Samen met de Gentse Data Privacy Officer werden ook de privacy-issues en de securityvoorwaarden die bij zo’n DataBroker naar boven komen in kaart gebracht.
Op woensdagnamiddag 4 maart stellen ze in Co-Station, vlakbij station Gent-Dampoort graag het eindresultaat van het project aan je voor. Je vindt hier het programma en de registratiemodule.

​Gemeenten en kerkbesturen kunnen vanaf 15 januari voor de zevende en laatste maal een aanvraag indienen voor een begeleid haalbaarheidsonderzoek voor de volledige herbestemming of de nevenbestemming van een parochiekerk. Dit aanbod is bedoeld voor gemeentebesturen en kerkbesturen die samen willen onderzoeken of concrete suggesties voor het toekomstig gebruik van een kerkgebouw op een kwalitatieve en betaalbare manier uitvoerbaar zijn. Het haalbaarheidsonderzoek is de voorbereiding voor een daadwerkelijk uit te voeren project. De uiterste datum om een aanvraag in te dienen is 21 april 2020. Je vindt hier alle informatie en het aanvraagformulier (in linker kolom).

​De stad Mechelen, de gemeente Bonheiden en Fluvius experimenteren momenteel met slimme volgverlichting langs de N15. Dat is het resultaat van een co-creatief traject binnen het project Nachtraven. Daarin gaven jongeren tussen de 16 en de 26 jaar aan dat veilig op stap gaan gepaard gaat met goede openbare verlichting. De energiezuinige, slimme ledlampen werken zelflerend en houden rekening met de fuifkalender in de buurt.   Meer informatie over het experiment vind je hier.

De kern van de circulaire economie is dat je niets verloren laat gaan: net als in de natuur blijven grondstoffen in eindeloze lussen in het systeem circuleren. Met winsten voor iedereen: de planeet, de business en de burgers. De koppeling tussen ecologische en economische winst zorgt voor de wervende kracht van de circulaire economie: duurzaamheid wordt plots een kans, in plaats van iets-van-moeten. Het aantal bedrijven dat brood ziet in de circulaire economie neemt toe. Grote bedrijven tasten af, bankiers bestuderen hun rol, start-ups lanceren nieuwe concepten. De meest innovatieve spelers vormen een nog kleine, maar belangrijke niche. Zij onderwerpen de circulaire principes, die zo mooi staan op papier, aan de harde test van de markt. Wil de consument mee? Krijgen we de financiering rond? Is het daadwerkelijk duurzamer wat we doen?
Circulaire business modellen renderen. Door een beter gebruik van hulpbronnen zou het Europese bedrijfsleven jaarlijks 630 miljard euro kunnen besparen. Ontdek hier meer over deze nieuwe manieren van bedrijfsvoering.

​Samen naar nul verkeersdoden in 2050 (in 2018 waren dat er nog 310) of Visie Zero, dat is de opzet van het Vlaams Congres Verkeersveiligheid op 10 maart. Hebben we alle instrumenten in onze gereedschapskist om dit waar te maken? Welke tools voor handhaving, infrastructuur en educatie zijn aan vernieuwing toe? Kan er aan de rijopleiding nog geschaafd worden? Bewegen we burgers met sensibilisering in de juiste richting of zijn er andere maatregelen nodig? Je vindt hier het programma, hier alle praktische informatie en hier de inschrijvingsmodule.

​Parkeerplaatsen van Gentse bedrijven verhuren aan de buren? Dat kan in Gent. Het gebeurt bij vele bedrijven: de parkeerplaatsen staan ’s avonds en in het weekend leeg. Waarom die niet verhuren aan mensen uit de buurt? Vooral in wijken waar de parkeerdruk hoog is, is zo een initiatief meer dan welkom. Om die verhuring quasi moeiteloos te laten verlopen, heeft de Stad Gent een website ontwikkeld waar je snel een plekje voor een auto, motor of elektrische fiets kan aanbieden. Meer informatie over hoe dit platform werkt vind je hier en het parkeerplatform zelf hier. 

Stadslab2050 startte vorig jaar het project Delende Stad op, in samenwerking met drie Antwerpse partners (stad Antwerpen, Antwerp Management School en Samenlevingsopbouw). Doel was de mogelijkheden aftasten om van Antwerpen een duurzame deeleconomie te maken.
Eén van de vaststellingen was dat de meest kwetsbaren op dit moment nog weinig betrokken worden bij deelinitiatieven. Daarom maakten Joke Verlaet en Hafida Dalaa van Samenlevingsopbouw er hun missie van om deelsystemen te introduceren bij wie ze het meest nodig heeft. Je vindt hier informatie over hun drie experimenten.