Nieuwsbrief 125

​De zoektocht naar mogelijkheden om inwoners op digitale wijze bij het reilen en zeilen van de overheid te betrekken is de afgelopen weken in een stroomversnelling geraakt. Democratie in Actie maakte een 'Inspiratiegids digitale participatie' met tips, best practices en een overzicht van digitale tools.
Drie participatieniveaus: transparantie, inspraak en meebeslissen, zijn de leidraad. Als je de gids doorbladert, krijg je een beter beeld van digitale participatie in de praktijk, de middelen die je kunt inzetten, hoe je dat doet en waar je rekening mee moet houden.  Je vindt de inspiratiegids hier.

​Het stadsbestuur van Sint-Niklaas lanceerde de voorbije weken stap voor stap ‘9100speelstad’. Het is een ode aan buiten spelen in de stad en bundelt alle speelinitiatieven van de stad Sint-Niklaas en zijn partners. 9100speelstad droomt van de stad als één grote speelplek. Na nieuwe speelterreintjes, bouwden ze daarvoor nu ook een eigen webstek.
De webpagina 9100speelstad.be brengt alle initiatieven van de stad en zijn partners rond het thema ‘spelen in de stad’ voor kinderen tussen 4 en 12 jaar en hun ouders samen op één plek. De site is een online thuis voor alle speelproducten en zal verder evolueren. De site vormt een koppeltje met de Facebook-pagina (binnenkort ook Instagram). Meer informatie vind je hier, de website hier en de facebookpagina hier.

​Nieuwbouw neemt af ten opzichte van renovaties. Renovaties kunnen ingrijpend zijn. Woningen worden opgedeeld, opgetopt, gesloopt en vervangen door appartementen met meerdere woonunits, of voormalige bedrijfspanden worden omgevormd tot lofts. Stuk voor stuk dragen deze transformaties bij aan het verdichten van de woonwijken en het realiseren van een hoger ruimtelijk rendement. Het onderzoek geeft inzicht in de transformaties die plaatsvonden in 1995 en 2015 in Vlaanderen. Daarbij wil men inzicht verwerven in de mate waarin de transformaties van panden zich voordoen. Daarbij kijkt het zowel naar de aard van de transformatie als de locatie. Als definitie voor transformatie hanteert men ‘het veranderen van functie of een wijziging binnen eenzelfde functie van een pand op een bepaald moment in de tijd’. Je vindt hier het rapport.

​Lange tijd leefde het beeld dat mensen met financiële problemen daar in de eerste plaats zelf verantwoordelijkheid voor moesten dragen. Zij moeten verstandige keuzes maken, betalingsachterstanden voorkomen, uitgaven in lijn brengen met inkomsten en de lange termijn in de gaten houden. De laatste tijd verandert dit beeld onder invloed van kennis uit onder meer de psychologie en hersenwetenschappen. En het besef dat kennis van gedrag van belang is om effectief beleid en interventies te kunnen ontwikkelen, is sterk toegenomen.
De inzichten over (financieel) keuzegedrag van mensen en de betekenis van die kennis voor de ondersteuning van mensen in armoede of met schulden werden samengebracht in een publicatie. Je vindt hier meer informatie en hier de publicatie.

​Medewerkers van lokale besturen die organisatienetwerken managen moeten van vele markten thuis zijn. Niemand is echter goed in alles en dus is het relevant om na te denken welke rollen mensen van nature uit goed opnemen in het aansturen van een netwerk. Welke 5 rollen zien we in netwerkmanagement? Welke vaardigheden moet een netwerkmanager hebben?  Hoe kan je zicht krijgen op jouw sterktes in het aansturen van netwerken?   De VVSG ontwikkelde een test om na te gaan wat je sterktes zijn als netwerkmanager.
Je vindt hier meer informatie over de vijf rollen in netwerkmanagement, over de skills waarover de netwerkmanager moet beschikken en de test.

​Veel living labs blijven steken in ‘lokaal enthousiasme’. Dat is jammer, want daardoor worden kansen op een wijdverbreide toepassing van kennis en oplossingen gemist. Ook de bijdrage aan oplossingen voor grote maatschappelijke uitdagingen blijft daardoor beperkt. Het Rathenau Instituut onderzocht deze problematiek en wil met dit rapport partijen in en rondom living labs helpen om experimentele oplossingen te ontwikkelen tot duurzame innovaties voor meer locaties en grotere groepen gebruikers. In dit rapport richten ze de aandacht op één van de belangrijkste uitdagingen voor living labs: de opschaling.
Lokale living labs en proeftuinen kunnen het experiment overstijgen door vanaf het begin rekening te houden met verdienmodellen, wetten en de voorkeuren en de belangen van burgers. Het rapport bevat vier lessen voor opschaling van lokale initiatieven.  Je vindt het rapport hier.

​Naar aanleiding van de tentoonstellingen van Architectuurwijzer over collectief wonen ‘At Home’ (2017) en ‘Housing Apart Together’ (2019) heeft de provincie Limburg gevraagd om de collectiviteit en densiteit binnen Limburgse sociale huisvesting onder de loep te nemen. Daartoe werd, samen met de huisvestingsmaatschappijen, een selectie gemaakt van vier te onderzoeken sociale wijken. In elke wijk hadden de betrokken maatschappij en het lokaal bestuur een intentie om deze op korte of lange termijn te transformeren, verdichten, renoveren, verfraaien, …
Om een frisse kijk op elke wijk te krijgen, hebben de provincie en Architectuurwijzer besloten om een sociaal-ruimtelijke analyse te maken. Hiertoe hebben ze de expertise van Ruth Soenen als antropologe ingeroepen. Bij dit onderzoek waren telkens de sociale huisvestingsmaatschappij, de lokale professionals in de wijk en de gemeente of stad betrokken. De onderzoeksresultaten leidden tot nieuwe inzichten in elke wijk en vaak ook tot een bijsturing van de plannen voor de toekomst.
Deze onderzoeksresultaten zijn samengevat in de publicatie ‘Sociale huisvesting anders bekeken’. Met deze publicatie worden de inzichten gedeeld en het debat rond sociale huisvesting in Vlaanderen gevoed. Je vindt hier een artikel uit Woonwoord, het magazine voor sociaal wonen, en hier de publicatie.

​VLOCA staat voor Vlaamse Open City Architectuur: een gemeenschappelijk digitaal bouwplan voor slimme steden en gemeenten, steunend op technologische oplossingen. Naast technische onderdelen zoals gestandaardiseerde architectuurcomponenten voor projecten en toepassingen voor slimme steden zal VLOCA ook een geheel aan afspraken bevatten over hoe gegevens best worden uitgewisseld. Bovendien wordt samen met steden en gemeenten, bedrijven, onderzoeksinstellingen en geëngageerde burgers gebouwd aan een kennisplatform voor iedereen die wil bouwen aan een slimme stad.
De betrokkenheid van lokale besturen bij VLOCA is daarbij cruciaal. Elke stad of gemeente kan een digitaal bouwplan voor zichzelf uitvinden maar dat is niet efficiënt en leidt tot verschillende visies. Door hier allemaal samen aan te werken komen we tot één uniforme architectuur die gebruikt kan worden door alle lokale besturen én de bedrijfswereld, want zij zullen de slimme toepassingen van morgen ontwikkelen.
Het Agentschap Binnenlands Bestuur en de onderzoekscentra Imec en VITO organiseren op 17 juni een online infomoment over VLOCA. Daar kom je meer te weten over de inhoud van het project, de doelstellingen en de geplande stappen. Er wordt toegelicht hoe het project co-creatief zal worden vormgegeven en wat elk lokaal bestuur (groot of klein) of een bedrijf eruit haalt.
Na dit online infomoment volgen 2 interactieve sessies, elk met een andere insteek.
Op dinsdag 25 juni (10.00-12.00 uur) wordt met managers en beleidsmedewerkers uit lokale besturen, kennisinstellingen of het bedrijfsleven besproken hoe een idee vanuit het bedrijfsleven of lokaal bestuur ingang kan vinden binnen de VLOCA en op welke manier er binnen de VLOCA gewerkt zal worden om een idee om te zetten in een concrete bouwsteen.
Op dinsdag 30 juni (13.30-15.30 uur) wordt met medewerkers met een technische achtergrond via “learning by doing” dieper ingegaan op principes en standaarden die in de VLOCA aan bod zullen komen, geïllustreerd aan de hand van milieu gerelateerde data, zoals bv. luchtkwaliteit.
Je vindt hier meer informatie over VLOCA. Meer info over het online infomoment en de werksessies vind je hier en inschrijven voor het infomoment kan hier.

​In een circulaire economie is niet alleen het aanbod van circulaire innovaties, producten en diensten belangrijk. Er zijn immers ook aankopers nodig die deze innovaties begrijpen en willen aankopen, of zelfs stimuleren door hun vraag. Circulair aankopen is een belangrijke hefboom om de markt voor circulaire producten en diensten te laten groeien.
In 2017 werd door Vlaanderen Circulair - in samenwerking met The Shift, de VVSG en Bond Beter Leefmilieu - de Green Deal Circulair Aankopen (GDCA) opgezet. Gedurende twee jaar engageerden meer dan 150 organisaties zich om samen circulair aan te kopen of circulaire aankoopprojecten te faciliteren.
De kennis en inzichten uit meer dan twee jaar experimenteren wordt ontsloten op de website Vlaanderen Circulair, zowel voor aankopers als aanbieders. Je vindt er voorbeeldprojecten, publicaties,  achtergrondinformatie, lespakketten, een overzicht van aanbieders en tools om meteen zelf aan de slag te gaan.
Neem hier zelf een kijkje.